Pamiatajecie knihu «Kraina Biełaruś»? Taki vializny falijant, unikalnaja kniha ŭ cudoŭnaj palihrafii, z vyjavami socień artefaktaŭ? Drukavanaja ŭ Słavaččynie, jana chutka pradałasia. Dyk voś, majem praciah.Tyja samyja aŭtary, piśmieńnik Uładzimir Arłoŭ i mastak Źmicier Hierasimovič, vydali praciah: «Vialikaje Kniastva Litoŭskaje» — 400 staronak historyi i blizu 2000 ilustracyj, niekatoryja ź jakich biełaruskija čytačy nikoli nie bačyli.
Šykoŭna vydadzienaje «Vialikaje kniastva» — sapraŭdny daviednik pa časach VKŁ i nie tolki.Kniha pačynajecca materyjałami ab suisnavańni bałtaŭ i słavianaŭ na biełaruskich ziemlach, a skančajecca siońniašnim dniom biełarusaŭ u Litvie.
«Čytača čakaje sustreča z vydatnymi histaryčnymi asobami: palitykami, vojenačalnikami, aśvietnikami. — pišuć aŭtary. — Kniha znajomić z žyćciom i pobytam, vajskovymi pieramohami i kulturnymi dasiahnieńniami prodkaŭ. Na asnovie histaryčnych faktaŭ davodzicca, što najmieńni «Litva» i «lićviny» na praciahu niekalkich stahodździaŭ byli nazovami Biełarusi i biełarusaŭ».
Arłoŭ i Hierasimovič abiacajuć, što
kniha zmoža złamać peŭnyja histaryčnyja stereatypy, a niekatoryja źviestki stanuć dla čytačoŭ sapraŭdnaj siensacyjaj.
«U adroźnieńni ad stvaralnikaŭ «Encykłapiedyi Vialikaha Kniastva Litoŭskaha», my sa Źmitrom Hierasimovičam vyrašyli nie abmiažoŭvacca chranałahičnymi miežami isnavańnia VKŁ, — raskazvaje Uładzimir Arłoŭ. — Bo pry takim padychodzie
Kali hadzińnik Vialikaha Kniastva spyniŭsia, sama ideja praciahvała isnavać.VKŁ było na karotki čas adnoŭlena ŭ 1812 hodzie, za viartańnie dziaržaŭnaści zmahalisia paŭstancy ŭ 1831 hodzie. U pačatku XX stahodździa biełaruskija nacyjanalnyja dziejačy na čale z Antonam Łuckievičam vystupili ź idejaj stvarenia kanfiederacyi Vialikaha Kniastva Litoŭskaha.
Ci šmat chto viedaje, što 24 vieraśnia 1939 hoda ŭ aktavaj zale Vilenskaj biełaruskaj himnazii adbyłasia ŭračystaść z nahody dałučeńnia Vilni da Biełarusi «na vieki viakoŭ», dzie prysłanyja ź Minska savieckija kiraŭniki vystupali razam ź vilenskimi biełaruskimi dziejačami?Ci pra toje, što paśla vyhnańnia z terytoryi SSSR nacysckich akupantaŭ, uźnikli peŭnyja ŭmovy dla viartańnia horada ŭ skład BSSR, u suviazi z čym Litoŭskaja ŭradavaja delehacyja jeździła na pryjom da Stalina? Naturalna, nijakich terytaryjalnych pretenzij da sučasnaj Litvy my nie majem…»
Nakład knihi — 5000 asobnikaŭ. Nabyć «Vialikaje Kniastva» možna ŭ kniharoŭ i ŭ «Akademknizie»,jaje košt — 350 tysiač rubloŭ, što dla vydańnia takoha kštałtu, zusim niadoraha.
I jašče adna siensacyja ad Arłova i Hierasimoviča:
druhoje dapoŭnienaje vydańnie knihi «Kraina Biełaruś» vyjšła nakładam u 3000 asobnikaŭ i taksamavoś-voś źjavicca ŭ kramach.
