Tut mižvoli zadumaješsia, nakolki roźniacca kanceptualizacyi mastakoŭ habrejskaha pachodžańnia ŭ Litvie i Biełarusi.
U biełaruskim kantekście daminuje padychod, jaki byŭ pryniaty pry farmavańni kalekcyi «Biełhazprambanka», dzie «našymi» stanoviacca tyja, chto naradziŭsia na terytoryi Biełarusi, vyznačanaj aktualnymi miežami. Taki prahmatyčny padychod nie zaŭždy suadnosicca z histaryčnymi realijami, kali sučasnaja miaža miž Litvoju i Biełaruśsiu adsutničała i habrei ź Viciebska cudoŭna razumielisia z habrejami z Koŭna.
Moža, bolš spraviadlivy padychod pryniaty ŭ Litvie, dzie «litvak» — heta habrej ź ziemlaŭ daŭniaha Vialikaha Kniastva Litoŭskaha. Praŭda, heta i stratehija aprapryjacyi, pakolki daŭniaje VKŁ paśla pieršaha skaza źnikaje i zamianiajecca nadalej sučasnaj Litvoju. Inakš było b składana, bo amal usie pieršaradnyja i suśvietnaviadomyja mastaki-litvaki Paryžskaj škoły pachodzili z terytoryi Biełarusi, adzinaje vyklučeńnie — Žak Lipšyc, i toj naradziŭsia ŭ Druskienikach u siamji haradzienskich habrejaŭ.
Pry hetym fienamienalna možna zrabić vystavu, dzie try čverci prac składajuć pracy mastakoŭ, jakija pachodziać z (terytoryi) Biełarusi i ni razu nie zhadać Biełaruś, u etykietažy saramliva miesca naradžeńnia mastakoŭ ahułam nie zhadvajecca, mabyć, kab abyści bokam hety niazručny niuans.
Z bonusaŭ: tut zhadvajecca nie tolki słavutaja Paryžskaja škoła, ale i pieršaja chvala habrejskaj emihracyi ŭ Paryž, jakaja hurtavałasia vakoł skulptara Marka Antakolskaha.
I biezumoŭny plus vystavy — heta šyrokija mižnarodnyja zapazyčańni. Unučka Šahała Mieret Miejer pakazała 26 tvoraŭ ź siamiejnaj kalekcyi, upieršyniu ŭ Litvie Šahała demanstrujuć u takoj kolkaści.
I vielmi ščodra padzialiŭsia svaimi zborami paryžski Muziej mastactva i historyi judaizmu, u takoj kolkaści i jakaści prac Michaiła Kikoina ja i sam jašče nie bačyŭ. I navat Centr Pampidu padciahnuli.
Dla Litvy — heta vystava ekstra-kłasa, chaj ź ideałahičnymi naciažkami i prostym dyzajnam.
Mark Antakolski. Niestar-letapisiec. 1889. Nacyjanalny mastacki muziej Čurlonisa
Mark Antakolski. Partret dziaŭčyny. 1877. Nacyjanalny mastacki muziej Čurlonisa
Illa Hincburh. Ciśnieńnie syru. Nacyjanalny mastacki muziej imia Čurlonisa
Emanuel Manie-Kac. Čytańnie. 1931. Muziej historyi i mastactva judaizmu, Paryž
Michaił Kikoin. Aŭtapartret. 1950. Centr Pampidu, Paryž
Arbit Błatas. Paryžskaja škoła. Pryvatnaja kalekcyja
Michaił Kikoin. Naciurmort paśla palavańnia. 1935-40. Centr Pampidu
Łazar Siehał. Z cykłu «Pamiać Vilni», 1917. Muziej historyi i mastactva judaizmu, Paryž
Michaił Kikoin. Biust žančyny. 1915-20. Muziej historyi i mastactva judaizmu, Paryž
Mark Šahał. Cykł afortaŭ da knihi «Majo žyćcio». 1922. Pryvatnaja kalekcyja
Mark Šahał. Cykł afortaŭ da knihi «Majo žyćcio». 1922. Pryvatnaja kalekcyja
Mark Šahał. Skrypač na dachu. 1922-23. Pryvatnaja kalekcyja
Mark Šahał. Čałaviek-pievień lacić nad Viciebskam. 1925. Pryvatnaja kalekcyja
Mark Šahał. Mužčyna sa stakanam čaju. 1922-23. Pryvatnaja kalekcyja
Arbit Błatas. Chaim Sucin. 1966. Litoŭski nacyjanalny mastacki muziej
Rafael Chvoles. Albomnyja eciudy, ź siamji mastaka
Čytajcie taksama:
Nieŭzabavie apublikujuć 30 unikalnych fota Janki Kupały, siarod jakich zdymak z maci
Supracoŭnica minskaha muzieja znajšła na vykinutych plonkach unikalnyja fota staroj Niamihi
