U sacyjalnych sietkach šalona raspaŭsiudžvajecca historyja minčanki Kaciaryny, jakaja ŭ 33 hady zahavaryła pa-biełarusku. I voś čamu.
Fota Nadziei Bužan
«Kali b mnie chto skazaŭ, što ŭ 33 hady ja pačnu razmaŭlać na biełaruskaj movie, ja b padumała, što jon dobra tak chvareje na hałavu.
Ale žyćcio — štuka nievierahodnaja.
Mnie 33. Ja pradprymalnik. Maci dvaich dziaciej. Dačka, žonka, susiedka, siabroŭka, vypadkovaja znajomaja, hramadzianka Biełarusi. Maju dźvie vyšejšyja adukacyi.
Padziei našaj krainy nakryli mianie, jak tuju muchu hranionym stakanam. Tak zdaryłasia, što ja, jak i mnohija z vas, bačyła šmat svaimi vačyma. Nie praz ekran telefona, nie praz «znajomy majho znajomaha». Ja darosłaja dziaŭčyna i vieru pierš za ŭsio sabie.
U kancy žniŭnia ja kupiła ściah. U niadzielu była tam ža, dzie i vy. Moj muž žartavaŭ: «Maja žonka myjecca pa dźvie hadziny, kudyści sychodzić i viartajecca tolki ŭviečary». My damovilisia, što kali nie źjaŭlajusia a siomaj hadzinie — šukaj. Tolki nie chvalujsia, rodny.⠀
Jak jon mianie tryvaje — sama nie viedaju.⠀
Prajšło čatyry miesiacy. I ŭsio haniaju adny i tyja ž dumki. My ŭsie «topim» pad łozunham «Žyvie Biełaruś». Adzin-dva razy na tydzień. Heta toje samaje, kali b chtości ščyra kazaŭ «Žyvie Kacia!» (ustaŭcie svajo imia) i pry hetym nalivaŭ talerku supu adzin-dva razy na tydzień.⠀
My kažam «Žyvie Biełaruś». Čamu nie «živiot Biełaruś»? Jak jana vyžyvie, kali my nalivajem «talerku» adzin raz na tydzień? Ci heta my bieź vialikaha sensu: usie kažuć i ja kažu? A ty zaraz zapluščy vočy i prapuści hetyja słovy praź siabie. Nie ŭśmichajsia. Davaj! Adčuvaješ?
My, darosłyja ludzi, hulajem ŭ chovanki i ŭ dahaniałki z hetymi chłopcami, ryzykujem saboj, a varta jano taho? Ci heta narodny biełaruski kvest «adchapi ŭ niadzielu»?
My bjomsia za hety bčb-ściah. Kab što? Mnie zdajecca, nielha być krychu ciažarnaj, ci być ź lohkim nalotam patryjatyzmu. Ci tady nie chłusi sabie i nazyvaj ściah «bkb».⠀
Toje, što adbyvajecca siońnia — niejki mejdžyk.
Ja ŭpeŭniena, što naša voźmie. Ale što dalej? My z vami darosłyja ludzi i zrazumiejem, što los Biełarusi jak krainy vyrašać nie nam. Ale los biełarusaŭ jak narodu možam vybrać tolki my sami.
I ja spytała ŭ siabie: jaki tvoj ściah, Kacia? Bieł-čyrvony-bieły ci bieło-krasno-biełyj? Živiot Biełaruś? Ci ŭsio ž žyvie Biełaruś?..⠀
Ja šmat razvažała pra heta. A ŭčora na kasie ŭ kramie pačała razmaŭlać z kasiram na svajoj rodnaj movie. Na jakoj nikoli dahetul nie razmaŭlała. Tamu što ščyra i ŭsim sercam «Žyvie Biełaruś!»
