«Zielmancy» ŭ pierakładzie Vitala Volskaha (1960)
«Ličym dni da vychadu našaj novaj knihi! A tym časam naš Čytač užo dzielicca svaimi ŭražańniami — kab abudzić vaš čytacki apietyt…», — napisana na staroncy vydaviectva ŭ Fejsbuk.
Upieršyniu pa-biełarusku hety raman vychodziŭ u 1960 hodzie pad nazvaj «Zielmancy» ŭ pierakładzie Vitala Volskaha, potym pieravydavaŭsia ŭ 2015 hodzie vydaviectvam «Papury». Savieckaje vydańnie ź mierkavańniaŭ cenzury było skaročanym.
Novy pierakład — pieršy poŭny pierakład ramana na biełaruskuju movu. Pierakład tvora ź idyšu zrabiŭ Siarhiej Šupa.
«Z adnaho boku, Rebzedvor — heta vydumany dvor. U vydumanym Miensku. Niedzie ŭ rajonie Staražoŭki. A moža, i nie. «Chatki, płaty, chlaŭki», što vyraśli za siemdziesiat hadoŭ vakoł pastaŭlenaj tut niekali ŭ 1864 rebe Załmanam kamianicy. A moža, i nia tam, i nie tady, i ŭsio było nia tak… Miensk u ramanie zhadvajecca tolki paru razoŭ — ale, čytajučy, sumnievaŭ nia maješ: usio heta adbyvajecca tut. Dzie «Śvisłač ledź dychaje, ź jaje dna patychaje dochłymi katami. Vada zaciahnutaja tonkaj pleŭkaj, jakaja pieralivajecca ŭsimi kolerami viasiołki. Z druhoha boku na piasčanych pahorkach, stajać chaty, abkružanyja małymi sadočkami… » Paznavalna? Vielmi. Miensk, jakoha daŭno niama — ale jaki śnicca. Nia choča być miestam biaz pamiaci, biez ułasnaj lehiendy, biaz kazki, biez svajho zabitaha i zabytaha Aŭtara», — napisaŭ pra raman u Alhierd Bacharevič, jaki staŭ pieršym čytačom anansavanaj navinki.
Taksama Alhierd Bacharevič adznačaje, što «raman składajecca ź dźviuch knih. Pieršuju ŭ savieckim Miensku pisaŭ jašče adnosna svabodny čałaviek, druhuju — užo «saviecki» piśmieńnik, jaki pasprabavaŭ prystasavacca da novych praviłaŭ hulni i ŭličć patrabavańni balšavickich krytykaŭ. Ale ničoha ŭ jaho nia vyjšła. Kulbak katastrafična nia ŭmieje rašuča asudžać i prystosoŭvacca, nia ŭmieje iści ŭ nahu z časam i rabić «sacrealizm». Kulbak miakki, čałaviečny, naziralny, apalityčny i kasmapalityčny, zanadta jaŭrejski, zanadta mienski, jon nia moh by zrabicca balšavickim, navat kali b zachacieŭ. I ŭ druhoj častcy jon zastajecca Kulbakam, niahledziačy na kvołyja sproby pryniać novy ład i pachvalić jahonuju lutaść. Jon piša pra svoj Rebzedvor — i kožnamu čytaču jasna, što aŭtar nia zmoh zabić u sabie samaje kaštoŭnaje i hałoŭnaje: svaju dobruju markotu, svoj cichi talent i svoj vialiki žal».
Čytajcie taksama:
«Jana vučyć lubić Biełaruś». Vyjšła kniha z 4000 fotazdymkaŭ biełaruskaj pryrody
U dziaržvydaviectvie publikujuć raman, jaki kapiruje siužet «Pa što idzieš, voŭča?»
