Ilustracyjny zdymak. Fota: pasolstva Turkmienistana ŭ Biełarusi
Situacyja akazałasia nastolki surjoznaj, što namieśnik ministra adukacyi Biełarusi razasłaŭ u VNU list z patrabavańniem sačyć za navučencami z Turkmienistana. Kopija lista patrapiła ŭ rasparadžeńnie Turkmen.news.
Dakumient, padpisany namieśnikam ministra Alaksandram Bachanovičam, pastupiŭ u biełaruskija VNU ŭ vieraśni. U im havorycca pra šmatlikija vypadki zatrymańnia studentaŭ i vypusknikoŭ z Turkmienistana ŭ pamiežnaj pałasie, u tym liku ŭ toj čas, kali ŭ VNU prachodziać zaniatki. Bachanovič patrabuje, kab kiraŭnictva VNU nie dapuskała propuskaŭ zaniatkaŭ i ŭzmacniła prafiłaktyčnuju pracu z zamiežnymi studentami.
Pavodle infarmacyi krynicy Turkmen.news u kiraŭnictvie adnoj z VNU Biełarusi, turkmienskija studenty ŭciahnutyja ŭ dziejnaść mižnarodnaj mafii. Praź Biełaruś u Polšču, a potym u Zachodniuju Jeŭropu niezakonna traplajuć hramadzianie Iraka, Livii, Jemiena, Jehipta, Siryi, Afhanistana i inšych krain. Ich pravadnikami praź miažu i zjaŭlajucca turkmienskija studenty.
Jany na mašynie davoziać hrupy zamiežnikaŭ da miažy z Polščaj. Hetaja kraina Jeŭrasajuza ŭ apošni čas dobra ŭmacavała svaju miažu, pabudavaŭšy ścianu, adnak kantrabandysty robiać pad joj padkopy. Turkmieny pieravodziać nielehalnych mihrantaŭ na polski bok i sadžajuć ich u mašynu saŭdzielnikaŭ. Potym jany fatahrafujuć svaich padapiečnych jak dokaz vykananaj pracy, viartajucca ŭ Minsk ci Brest i atrymlivajuć 3-4 tysiačy dołaraŭ. Hrošy za pracu im vypłačvaje niejki hramadzianin, etničny kurd.
«Turkmienskija studenty akazvajucca ŭciahnutymi ŭ heta nie ad biezvychodnaści, — padkreślivaje krynica. — Pracy ŭ Biełarusi šmat, jany mohuć uładkavacca ŭ kafe abo taksistami. Ale ich pryvablivaje mienavita mahčymaść zarabić chutka i šmat. Niekatoryja studenty hulajuć u azartnyja hulni, majuć bujnyja daŭhi».
U zvarocie Bachanoviča pryvodziacca prykłady zatrymańniaŭ i kryminalnych spraŭ. U sakaviku 2023 hoda pry niezakonnym pieravodzie praź miažu vaśmiarych hramadzian Indyi byŭ zatrymany hramadzianin Turkmienistana, student čaćviortaha kursa Mižnarodnaha dziaržaŭnaha ekałahičnaha instytuta Naŭruz Redžepaŭ. U lipieni jaho pryhavaryli da troch hadoŭ pazbaŭleńnia voli. U mai pry arhanizacyi nielehalnaj mihracyi dziesiaciarych jehipcian było złoŭlena jašče dvoje studentaŭ toj ža VNU — Kierym Ałamaŭ i Sapahieldy Aładžanaŭ. U žniŭni im dali pa 4,5 hoda pazbaŭleńnia voli.
A ŭ krasaviku pamiežniki zatrymali studenta Biełaruskaha dziaržaŭnaha ŭniviersiteta transpartu Azata Anabierdyjeva. Dakazać jaho ŭdzieł u pieravodzie praź miažu mihrantaŭ nie ŭdałosia, ale jon byŭ pryhavorany da troch miesiacaŭ aryštu za vykarystańnie falšyvaha paśviedčańnia kiroŭcy.
Taksama ŭ zvarocie namieśnika ministra adukacyi pieraličvajucca hramadzianie Turkmienistana, jakich paśla zatrymańnia na miažy aštrafavali i departavali ŭ administracyjnym paradku. Heta studenty roznych VNU Biełarusi.
«Z pryčyny kompleksnaści i surjoznaści prablemy, źviazanaj sa znachodžańniem u Respublicy Biełaruś hramadzian Turkmienistana», namieśnik ministra adukacyi prosić kiraŭnictva VNU padrychtavać pa kožnym vypadku daviedku ab pryniatych mierach.
Jak piša vydańnie, bolšaść turkmienskich studentaŭ usio ž pracujuć u Biełarusi i inšych krainach bolš-mienš lehalna (kali nie ŭličvać taho fakta, što jany nie majuć pracoŭnych viz). Jany nie mohuć nie pracavać, bo ŭłady Turkmienistana rezka abmiažoŭvajuć abjom hrošaj, jakija baćki majuć prava adpravić dzieciam za miažu. Časta maładyja ludzi i dziaŭčaty vymušanyja zhadžacca na brudnuju i ciažkuju pracu, z-za jakoj im davodzicca da taho ž prapuskać zaniatki.
Akramia taho, maładyja ludzi pierastajuć adčuvać tatalny kantrol, da jakoha pryzvyčailisia na radzimie. «Jaki sabaka vas kusaje, kali vy siudy pryjazdžajecie?! Čamu vy mianiajeciesia dyjamietralna procilehła?» — zajaviŭ na schodzie turkmienskich studentaŭ u 2019 hodzie namieśnik dekana fakulteta prava BDEU Jaŭhien Astapaŭ.
Turkmienskija dypłamaty rehularna pravodziać sustrečy sa studentami za miažoj, patrabujučy vykonvać usie zakony i praviły. Adnak vyniku heta zvyčajna nie maje.
Usiaho ŭ biełaruskich ustanovach adukacyi navučajecca bolš za 8000 studentaŭ z Turkmienistana.
