«Ludzi źjazdžajuć z razumieńniem, što chutka jany nie viernucca». Psichołah pra novuju chvalu mihracyi ź Biełarusi

Vajna stała apošniaj kroplaj

Dakładnaj infarmacyi pra toje, kolki čałaviek za apošni miesiac pakinuła Biełaruś niama, adnak vielizarnyja čerhi pa apastyl i infarmacyja pra toje, što tolki ŭ Hruziju za try tydni źjechała bolš za 15 tysiač biełarusaŭ, havoryć ab tym, što źjava maje masavy charaktar.

Psichołah Natalla Skibskaja adznačaje, što mnohija z tych, chto źjazdžaje ciapier, na samoj spravie zadumvalisia pra heta na praciahu apošniaha hoda z pałovaj, a vajna prosta stała dla ich apošniaj kroplaj.

«Havoračy pra mihrantaŭ, ich varta padzialać na tych, chto «biažyć» i tych, chto zapłanavana vyjazdžaje z krainy. Kali adjezd zapłanavany, to ŭ čałavieka jość čas padrychtavacca da ŭsiaho maralna, jość mahčymaść spakojna sabrać rečy, zaviaršyć usie spravy na radzimie, znajści, dzie žyć, što rabić u inšaj krainie.

Kali čałaviek uciakaje z krainy, to hetaj mahčymaści ŭ jaho niama. Deficyt času źjaŭlajecca dadatkovym traŭmujučym faktaram mienavita dla tych, chto ŭciakaje».

Śpiecyjalistka miarkuje, što ludzi, jakija ciapier źjazdžajuć ź Biełarusi, pa svaim psichałahičnym stanie bolš blizkija mienavita da tych, chto ŭciakaje. Hety faktar psichołah nazyvaje adnym z najvažniejšych adroźnieńniaŭ ciapierašniaj mihracyi ad toj, jakaja była hod ci navat paŭhoda tamu.

«Zapas času značna źmienšyŭsia. Chtości aścierahajecca, što vajna moža pačacca i na našaj terytoryi, mužčyny bajacca, što ich mohuć pryzvać i adpravić vajavać va Ukrainu. Jość aściarohi, što zakryjuć miežy abo spyniać vydavać vizy. Usio heta padšturchoŭvaje da bolš chutkaha pryniaćcia rašeńnia».

Nadziei na chutkaje viartańnie zaminali adaptacyi

Inšym pryncypova važnym adroźnieńniem ciapierašniaj situacyi ad taho, što było raniej, psichołah nazyvaje nastroj, ź jakim ludzi pakidajuć Biełaruś.

«Kali ludzi źjazdžali abo ŭciakali z krainy ŭ 2020 abo 2021 hodzie, to bolšaść jechała z dumkaj, što jany chutka viernucca. Dzieści ź leta minułaha hoda my nazirajem zusim inšuju karcinu. Ciapier narod źjazdžaje z razumieńniem, što chutka jany nie viernucca.

U takim nastroi jość peŭny plus. Ludzi, jakija źjazdžajuć ciapier, nie sutyknucca z frustracyjaj pa pryčynie taho, što ich nadziei nie apraŭdalisia. Z takoj prablemaj sutyknułasia bolšaść tych, chto adjazdžaŭ hod ci paŭtara tamu.

Nadziei na chutkaje viartańnie ŭ «Novuju Biełaruś» zaminali adaptacyi na novym miescy. Tym, chto jedzie z dumkami, što jon tam nadoŭha, adaptavacca praściej. Jany šukajuć dom nadoŭha, z hetym ža nastrojem uładkoŭvajucca na novym miescy, a tyja, chto vieryŭ u chutkaje viartańnie, doŭhi čas žyli na čamadanach, nie sprabujučy pryžycca».

Pa słovach Natalli, dla adaptacyi na novym miescy čałavieku nieabchodna minimum paŭhoda, a ŭ siarednim na heta sychodzić hod. Hety čas nieabchodny dla taho, kab adpuścić toje, što zastałosia tam, i pryniać, što jość tut.

«Pierajezd u inšuju krainu ŭ pieravažnaj bolšaści vypadkaŭ — heta stres. U pieršuju čarhu, čałaviek pakutuje ad panižeńnia svajho sacyjalnaha statusu. Časta na novym miescy našy ludzi ŭładkoŭvajucca na pracu, jakaja mienš prestyžnaja ci fizična bolš składanaja, čym była doma. Takija prablemy nie tyčacca chiba što rełakantaŭ.

Viadoma, jość vyklučeńni, kali vy daŭno rychtavalisia da źmieny miesca žycharstva i pierajechali ŭ inšuju krainu na ŭsio hatovaje, dzie vaš uzrovień žyćcia adrazu staŭ lepšym, čym u Biełarusi, ale heta adzinkavyja vypadki».

Viartańnie na radzimu — taksama stres

«Treba razumieć, što jak praviła pierajezd — heta ŭsio ž taki vymušanaja miera. Heta raniej za miažu jechali ŭ pošukach lepšaha žyćcia, a ciapier źjazdžajuć ad drennaha žyćcia i chvoraha hramadstva», — adznačaje Natalla Skibskaja.

Pry viartańni z emihracyi na radzimu čałaviek sutykajecca pryblizna z tymi ž ciažkaściami, što byli pry pierajeździe za miažu.

«Pry doŭhaterminovym pražyvańni za miažoj (ad hoda) čałaviek paśpiavaje adaptavacca da novych realij, hłybiej pryrastaje da novaha miesca. Naohuł, čym daŭžej čałaviek žyvie za miažoj, tym mienš u jaho zastajecca matyvacyi viartacca. Asobnaja historyja, kali ŭ čałavieka jość dzieci, i za hety čas jany ŭžo całkam adaptavalisia, vyvučyli movu, pajšli vučycca ŭ škołu.

Jak by heta ni hučała, ale nam treba ŭśviedamlać, što bolšaść z tych, chto źjechaŭ i budzie źjazdžać ź Biełarusi, nazad užo nie viernucca. I adbudziecca heta niezaležna ad taho, budzie «Novaja Biełaruś» ci nie».

Fota: Domantas Pipas / DELFI

Navat idejnyja spačatku pryjeduć, kab ahledziecca

Z tych, chto vyrašyć viarnucca ŭ Biełaruś, bolšaść buduć składać ludzi, jakimi ruchaje ideja.

«Heta buduć rašučyja i idejnyja ludzi, jakija chočuć i hatovyja niešta mianiać u svajoj krainie. U ich buduć viedy i dośvied, jakija jany nazapasili za miažoj. Ich viartańnie moža stać karysnym dla krainy, — razvažaje Natalla Skibskaja. —

Ale heta nie admianiaje taho, što pa viartańni jany sutyknucca z prablemami i adčujuć stres, źviazany ź pierajezdam. Im prosta budzie krychu praściej, bo imi ruchaje ideja, niejkaja ejfaryja, adčuvańnie taho, što ty možaš zrabić niešta značnaje».

Kažučy pra takich ludziej, psichołah zaŭvažaje, što takim «idejnym» moža akazacca nie tolki toj, chto raniej byŭ aktyŭnym, a absalutna luby čałaviek, jaki nikoli pra heta moh i nie zadumvacca.

«Ciapier ja naziraju za tym, jak mnohija ŭkraincy z tych, chto daŭno žyvie za miažoj, zajaŭlajuć pra hatoŭnaść viarnucca va Ukrainu paśla zaviaršeńnia vajny, kab adnaŭlać radzimu. Mnohija ź ich pryznajucca, što raniej nie nadta turbavalisia za los krainy. Niešta padobnaje ŭ budučyni moža adbycca i ŭ śviadomaści luboha biełarusa, jaki ciapier žyvie za miažoj.

Adnak tut vielmi važna razumieć, jakoj budzie taja samaja «Novaja Biełaruś» i ci budzie jana naohuł. Ludzi, jakija doŭha pražyli za miažoj, paśpiejuć pryzvyčaicca da bolš spryjalnych umoŭ, adčujuć, što takoje svaboda.

Akramia taho, jany buduć adarvanyja ad realnaści. Taja karcina, jakuju jany buduć sabie ŭjaŭlać, u vyniku moža mocna adroźnivacca ad taho, z čym jany sutyknucca na radzimie.

Tamu ja dumaju, što navat idejnyja spačatku pryjeduć, kab ahledziecca i zrazumieć, ci varta im viartacca. Ale kali ŭ vyniku prymuć takoje rašeńnie, to, chutčej za ŭsio, stanuć stvaralnikami novaj realnaści».