Ž.M.H. lo Klezijo. Fota dn.se
Ab prysudžeńni premii francuzu siońnia a 14-j paviedamili ŭ Stakholmie.
Žan-Mary Hiustaŭ lo Klezijo (Jean-Marie Gustave Le Clézio, nar. 13.04.1940, Nica) — francuski ramanist i eseist.Jon naradziŭsia ŭ siamji chirurha-brytanca i maci, jakaja pachodzić z staradaŭniaha bretonskaha rodu, što ad XVIII stahodździa asieŭ na vostravie Maŭrykij.
Jon pačaŭ pracoŭnuju karjeru ŭ Londanie, paśla žyŭ u Brystali, jašče paśla atabaryŭsia jak vykładčyk u ZŠA.
U vojska jon pajšoŭ pozna, kantraktnikam, užo kali vyjšli jahonyja pieršyja ramany, što prynieśli jamu viadomaść.Słužyć jon trapiŭ u Tajland. Ale ŭ 1967 hodzie jaho vyhaniajuć stul, za toje što jon staŭ zmahacca ź dziciačaj prastytucyjaj. Jaho pieravodziać u Meksyku, i Centralnaja Ameryka staje jahonaj specyjalizacyjaj.
Čatyry hady, z 1970 da 1974 hadoŭ, jon žyvie žyćciom indziejcaŭ emberas i ŭaŭnanas u Panamie.
Jon pierakłaŭ na francuskuju movu mitalohiju amerykanskich indziejcaŭ.
Jak specyjalist pa plamionach Centralnaj Meksyki, jon abaraniŭ pa ich doktarskuju dysertacyju ŭ halinie historyi. Žyvie i vykładaje jon najbolš va ŭniversytecie Albukierkie ŭ ZŠA.A piša pa-francusku.
Jon staŭ viadomy pačynajučy z svaich pieršych ramanaŭ «Pratakoł» (1963), «Trasca» (1965). Małady hieroj ramanu «Pratakoł» švendajecca pa horadzie, vystupaje pierad tłumam, što kaštuje jamu źmiaščeńnia ŭ psichbalnicu. Navatarskaje piśmo Lo Klezijo padkreślivała ahresiŭnaść sučasnaha dehumanizujučaha hramadztva («Hihanty», 1973). Piśmieńnik taksama šmat padarožničaŭ i daśledavaŭ addalenyja i pieršabytnyja supolnaści («Karancin», 1995), niby šukajučy pieršakrynicy čałaviectva.
Hieroi ramanaŭ Lo Klezijo skrupulozna zajmajucca analizam ułasnych adčuvańniaŭ.Jany ź ciažkaściu prystasoŭvajucca da ahresiŭnaha, paviarchoŭnaha śvietu našych dzion, sutykajucca sa ścianoju nierazumieńnia i adčužeńnia.
Piśmieńnik balansuje miž realizmam i hlučnym vizijanierstvam.
Lo Klezijo słavicca admysłovym stylem.
Jon piša to ŭ stylistycy pratakołu, to insytnaha malunku, z hetaha naradžajecca niešabłonny tekst.Paetyka vykrasajecca z štodzionnaści, vyzvalajecca novaje słova. U vyniku piśmo vyzvalajecca ad uniformy tradycyjnych apaviadalnych pryjomaŭ. U śviam ese «Materyjalny ekstaz» (1967), piśmieńnik krytykuje «durnuju maniernaść», «antykvarnyja admietnaści, na jakija bolš nichto nie kuplajecca».
Možna skazać, što sioletni Nobel atrymała bahataja francuskaja litaraturnaja tradycyja, a ź jaje ŭznaharodzili refarmatara, jaki pašyryŭ stylistyčnyja miežy litaratury.
Na biełaruskuju jaho nie pierakładali.
Pierakład ź Lo Klezijo čytajcie ŭ nastupnym numary «NN».
Nobeleŭskaja premija ŭ halinie litaratury składajecca z załatoha medala, dyploma Švedzkaj Karaleŭskaj akademii i čeka na 10 miljonaŭ švedzkich kronaŭ (1,42 młn dalaraŭ).
