Ledaviki paznačanyja błakitnymi kropkami. Vyjava: NASA/ Levy et al./Nanna Karlsson
Navukoŭcy Kapienhahienskaha ŭniviersiteta, Danija, praanalizavali infarmacyju z zonda MRO i pryjšli da vysnovy: pad pyłam u siarednich šyrotach Marsa chavajucca masiŭnyja ledaviki. Svaje daśledavańni jany apublikavali ŭ časopisie Geophysical Research Letters.
Pad pyłam navukoŭcy ŭ 2006 hodzie pabačyli ślady ledavikoŭ, ale spračalisia ab ich składzie: ci heta vada, ci CO2, ci prosta zastyłaja hraź. Zdymki radaraŭ SHARAD aparata MRO vyrašyli sprečku na karyść vady.
Ledaviki raźmiaščajucca vialikimi hrupami na šyrotach 20-50 hradusaŭ u abodvuch paŭšarjach Marsa. Dackija navukoŭcy raźličyli z dapamohaj kampjutarnaha madelavańnia ščylnaść ledavikoŭ — vynik byŭ padobnym da mienavita vodnych ledavikoŭ.
Pa raźlikach navukoŭcaŭ, ledaviki ŭtrymlivajuć 150 młrd kubamietraŭ lodu albo 155 trłn ton vady. Kali jaho roŭnym płastom raskłaści pa płaniecie, taŭščynia składzie 1,1 m.
Miarkujecca, što značnaja častka (kala 87%) vady vyparyłasia z Marsa, kali toj zhubiŭ atmaśfieru miljardy hod tamu. Niekali akijan pakryvaŭ 20% pavierchni čyrvonaj płaniety, a marsijanskija aziory źjaŭlalisia i źnikali prynamsi dvojčy. Pył, mahčyma, vykanaŭ rolu «abaroncy» marsijanskaj vady, nie daŭšy lodu vyparycca z płaniety praź nizki cisk.
Lod pad marsijanskim pyłam moža być skarystany budučymi marsijanskimi kałanistami. U im naviedniki Marsa, mahčyma, pasprabujuć adšukać i ślady žyćcia.
Čytajcie taksama: U ZŠA vyprabavali zvyšciažkuju rakietu dla palotaŭ na Mars
