Pieršy ŭ historyi dakumientalny film pra Stanisłava Bułak-Bałachoviča — pieršaha hienierała Biełaruskaj Narodnaj Respubliki i hienierała polskaha vojska. Za časam jahonaha žyćcia, jak i paśla trahičnaj śmierci, adnyja ličyli jaho najmitam i avanturystam, inšyja — pakutnikam i hierojem.
Aŭtary stužki «Hienierał niaskončanaj vajny», źniataj na zamovu telekanału Biełsat, šukajuć adkaz na pytańni, kim nasamreč byŭ, za što zmahaŭsia i jak zahinuŭ hienierał, trahična źviazany z historyjaj biełarusaŭ i palakaŭ.
Stanisłaŭ Bułak-Bałachovič, adzin ź lidaraŭ uzbrojenaha supracivu balšavikam u Biełarusi, naradziŭsia 130 hadoŭ tamu — 10 lutaha 1883 hoda.
Stanisłaŭ Bułak-Bałachovič słužyŭ u rasiejskim vojsku, paśla ŭdzielničaŭ u baraćbie z balšavikami na baku «biełych».
U lutym 1920 hoda jon źviarnuŭsia da kiraŭnika Polščy Juzafa Piłsudzkaha z prośbaj pryniać jaho na słužbu dla vajny z savieckaj Rasiejaj. Paśla atrymańnia zhody Bułak-Bałachovič sa svaim atradam prybyŭ u Daŭhaŭpiłs (Dźvinsk), dzie byŭ uračysta pryniaty znakamitym polskim hienerałam Edvardam Rydz-Śmihłym.
Adrazu ž paśla prybyćcia jon pačaŭ farmavać svajo vojska z dabraachvotnikaŭ. U červieni 1920 hoda dyvizija Bułak-Bałachoviča ŭstupiła ŭ bai z balšavikami. 30 červienia jana naniesła ciažkuju parazu čyrvonym častkam u rajonie Słaviečny. 3 lipienia bałachoŭcy atakavali Vialedniki, zachapiŭšy štab bryhady. Padčas bajoŭ hienierał praktykavaŭ svaju lubimuju taktyku partyzanskaha boju.
Paśla zaklučeńnia ŭ 1920 hodzie pieramirja pamiž Maskvoj i Varšavaj hienierał dalej nanosiŭ udary z terytoryi Polščy pa balšavickich vojskach u Biełarusi. Saviecki ŭrad nakiravaŭ pratest, i polski Sejm zapatrabavaŭ razzbrajeńnia jahonaha vojska.
Bułak-Bałachovič admoviŭsia vykanać patrabavańnie i pierajšoŭ saviecka-polskuju miažu. Płan hienierała byŭ prosty — padniać sialanskaje paŭstańnie i skinuć savieckuju ŭładu. Ciaham dvuch dzion jahonyja vojski zaniali terytoryju biełaruskaha Paleśsia ad miažy z Polščaj da Pietrykava. 9 listapada 1920 kavaleryjskaja dyvizija pałkoŭnika Siarhieja Paŭłoŭskaha raźbiła čyrvonych pad Ramanaŭkaj. Pałkoŭnik Maćviejeŭ zaniaŭ Skryhałaŭ. Pieramožny pachod bałachoŭcaŭ skončyŭsia uziaćciem Mazyra 12 listapada 1920 h.
Za niekalki dzion da hetaha na ŭračystym paradzie svaich vojskaŭ u Turavie Bułak-Bałachovič razharnuŭ bieł-čyrvona-bieły ściah i paklaŭsia nie składać zbroi, pakul nie vyzvalić rodny kraj ad savieckich vojskaŭ. U Mazyry jon abviaściŭ ab adnaŭleńni ŭłady BNR i rospusku ŭradu BSSR. 14 listapada hienierała abviaścili hałoŭnakamandujučym uzbrojenych siłaŭ.
Balšaviki pierakinuli vialikija siły z centralnaj Rasiei. Tolki dziakujučy vielizarnaj kolkasnaj pieravazie jany zdoleli damahčysia pierałomu na froncie.
U noč na 18 listapada Bułak-Bałachovič byŭ vymušany pakinuć Mazyr. Ź vialikaj ciažkaściu jon zdoleŭ prabicca da polskaj miažy. U Polščy jahonyja vojski byli internavanyja i razzbrojenyja. Asobnyja atrady praciahvali ŭzbrojeny supraciŭ na terytoryi Biełarusi.
Saviecki ŭrad zapatrabavaŭ ad Piłsudzkaha vydačy Bałachoviča, adnak jon admoviŭsia zrabić heta. Paśla akupacyi Polščy ŭ 1939 hodzie niamieckimi vojskami Bułak-Bałachovič sprabavaŭ arhanizavać partyzanski atrad dziela baraćby z akupantami. Jon byŭ zabity ŭ Varšavie 10 maja 1940 hoda niamieckim patrulom. Miesca pachavańnia Bałachoviča nieviadomaje.
Taksama čytajcie:
