Juryj Mielaškievič — były dyrektar pradpryjemstva «Majontak Padarosk», były namieśnik staršyni partyi «Biełaruski narodny front», namieśnik staršyni Biełaruskaha tavarystva achovy pomnikaŭ historyi i kultury. Biznesmien, žanaty, maje dvuch dziaciej. Bałatavaŭsia ŭ parłamient na vybarach 2016 hoda.
Intervju ŭ jaho ŭziali ŭ siaredzinie lutaha, kali Juryj tolki pierajechaŭ u Biełastok. Jon pačaŭ razmovu z zakliku da salidarnaści ź ludźmi, jakija jašče pakutujuć u biełaruskich turmach.
Jakoj ty zapomniŭ Biełaruś, ź jakoj źjazdžaŭ?
— Biełaruś, ź jakoj ja źjechaŭ — heta taja kraina, dzie ja tydniami moh nie sustreć nivodnaha znajomaha čałavieka. Heta była kraina, dzie, tym nie mienš, maładyja ludzi, ź jakimi raptam atrymlivalisia niejkija kantakty, pierachodzili sa mnoj na biełaruskuju movu. I heta mianie vielmi padtrymlivała, što navat u hetych abstavinach kulturny vybar źjaŭlajecca vielmi važnym dla tych ludziej, jakija pačynajuć svoj šlach. Kaniešnie, fon tryvohi, u jakoj ja pierabyvaŭ, znachodziačysia ŭ Biełarusi.
— Čamu ty pryniaŭ rašeńnie ab pierajeździe, pražyŭšy vosiem miesiacaŭ na voli?
— Zahadzia ja viedaŭ: jak tolki ŭ mianie budzie mažlivaść lehalna pakinuć krainu, ja vyjedu. Tamu što mnie było tryvožna, biaśpieki ja nie adčuvaŭ ni chviliny. U hetym stanie znachodzicca, pracavać było ciažka. Plus było zrazumieła, što pracavać i prafiesijna zajmacca tym, čym ja zajmaŭsia, ja nie zmahu. Toje, čym ja zajmaŭsia, było likvidavana — tyja budynki, toj pałac, jaki my adnaŭlali.Tamu ŭ mianie nie zastavałasia pracy ŭ Biełarusi.
Siadziba ŭ Padarosku. Fota: Hrodna.life
U miežach kryminalnaj spravy ŭ mianie zastałosia spahnańnie — ja ličyŭsia pryciahnutym pa art. 369 KK, jaki źjaŭlajecca «palityčnym». Z ulikam taho, jak ludzi ciapier prachodziać na pracu i navat niekvalifikavanyja vidy rabot praz daviedki ź milicyi ab adsutnaści sudzimaści, ja razumieŭ, što nie prajdu ni adzin «fejskantrol».
Nu i samaje hałoŭnaje — siamja ŭžo była ŭ Polščy, mnie zastałosia tolki pierabracca da ich. Viartacca ŭ Biełaruś, hadavać ludziej u školnaj sistemie, dzie vučać tym rečam, jakija, ja liču, psujuć mientalnaje zdaroŭje dzietak, — nie, ja na heta nie chaču padpisvacca.
Sprava «Padaroska» i Juryja Mielaškieviča
Mielaškieviča zatrymali ŭ ramkach pravierki pa ekanamičnych artykułach 26 vieraśnia 2022 hoda. Spačatku pryciahnuli da administratyŭki za łajk staronki «Biełsata» ŭ «Adnakłaśnikach». Jon atrymaŭ štraf 20 bazavych u sudzie Vaŭkavyska, dzie jaho adrazu pierazatrymali i dastavili ŭ Departamient finansavych rasśledavańniaŭ. Paśla pieraviali z Vaŭkavyska ŭ Hrodna ŭ SIZA № 1, dzie jon prabyŭ 5,5 miesiaca. U krasaviku 2023 hoda jon vyjšaŭ na volu pad paručalnictva.
Śledčyja zajavili pra «zarobki ŭ kanviertach» — byccam by firma nie spłaciła z peŭnaj sumy hrošaj padachodny padatak i pieraličeńni z FSZN i Biełdziaržstrach. U vyniku paśla pravierki ŭ miežach kryminalnaj spravy firma zapłaciła 400 rubloŭ štrafu, spravu spynili.
Juryja Mielaškieviča pryciahnuli da adkaznaści za dematyvatar «VKontaktie» pra Lidziju Jarmošynu bolš čym 10-hadovaj daŭniny. Heta paličyli abrazaj pradstaŭnika ŭłady. Spravu spynili pa chadajnictvie Juryja ŭ suviazi sa skančeńniem termina daŭniny na niereabilitujučych padstavach biez sudovaha pakarańnia.
Jak vam daŭsia hod na adlehłaści?
— Pieršyja šeść miesiacaŭ było najbolš ciažka, bo ja znachodziŭsia ŭ SIZA [śmiajecca. — «Supołka»]. Vyraśli dzieci. U syna źmianiŭsia hołas. Jon staŭ užo takim mužčynskim, a nie dziciačym. Kožny dadaŭ santymietraŭ šeść ci siem. Syn užo paraŭnalnaha sa mnoj rostu.
Ja trapiŭ u turmu ŭ toj čas, kali ŭ ich najbolš aktyŭna adbyvajucca źmieny. Kaniešnie, dla mianie heta taki lohki šok byŭ: pakidaŭ dzietak — a ciapier heta padletki.
Žoncy ciažka było, uvieś čas jana faktyčna adna była vymušana zabiaśpiečvać siamju. Nu, spraviłasia. Ja vielmi ŭdziačny, što jana i mianie znachodziła čas padtrymlivać, i listavacca, i siamjoj zajmacca. Jana — małajčyna. Ja rady, što mahu ciapier joj dapamahać rabić toje, što jana vymušana była ciahnuć adna.
Juryj Mielaškievič u Biełastoku. Fota: «Supołka»
Čamu Biełastok?
— Tut davoli blizka da Biełarusi. Polskamoŭnaje asiarodździe — dzicia ź Biełarusi lahčej adaptujecca da polskaj movy. Polšča — kraina, dzie ciapier davoli šmat ludziej z tych, z kim ja kamunikuju.
«Heta prosta kryk, kali čałaviek u isterycy»
— Raskažy pra sukamiernikaŭ
— Pieršaja sustreča ŭ takim «pastajannym» składzie — heta była sustreča z Paŭłam Mažejkam, absalutna niečakanaja. Kali dźviery kamiery rasčyniajucca, ukidvajuć u kamieru, ja jašče na emocyjach byŭ, zachodžu — i ŭžo pazityŭny stres, kali bačyš, jak u kamiery siadzić čałaviek, jakoha ty dobra viedaješ, ź jakim na voli ŭ svoj čas byli siabroŭskija adnosiny.
My prasiedzieli ź im amal paŭtara miesiacy. Mianie tady nichto nie čapaŭ. Prafulik nie stavili, adznak nie było. Chacia zahadvali spać naviersie — na «palmu» haniali jak palityčnych, kab lepš było bačna ź videanazirańnia. A pierad tym, jak ja zajšoŭ, z kamiery vyvieli Dzianisa Ivašyna. U kamiery da jaho ŭsie źviartalisia jak «Jaŭhienavič».
Turma vačyma palitviaźnia. Ilustracyja Hrodna.life
Pavieł i ja pa-biełarusku pamiž saboj razmaŭlali. Ja trymaŭsia biełaruskaj movy, pakul byŭ surazmoŭca. Paśla ciažej stała jaje trymacca — pierajšoŭ na rasiejskuju. Sukamierniki — niechta i pa-biełarusku sprabavaŭ niešta skazać. Byli vypadki, što ludzi kazali: «Aj, hetaja biełaruskaja mova», što im nie padabajecca. Heta chutčej vyklučeńni. Zbolšaha ludzi nie asabliva źviartali ŭvahu.
U SIZA časam i intelihientnyja ludzi traplalisia. Moža, toje samaje i na zonie. U SIZA ludzi pakul nie dajšli da stanu, kali jany ŭ kałonii na doŭhija hady i sistema nad imi papracavała i ŭ nialudski stan pieratvaryła.
Navinaŭ šmat było tryvožnych: navina pra śmierć Makieja ŭzvarušyła ŭsich. Usio, što adbyvałasia ŭ Biełarusi, recham dalatała. Niešta prynosili roznymi šlachami. Paŭnaviny hučali praz radyjopunkt, niešta ludzi pieradavali, haziety, jakija dapuskalisia. Prychodziłasia filtravać, ale adtul dabyvali choć niešta. Na ŭsiu zimu byŭ śmiech, kali 12 traktaroŭ ci kolki pradali na Madahaskar — jak navina i praryŭ u źniešnim handli. To razumieli, što ekanomika na ŭźlocie.
Samaja važnaja sustreča dla mianie — ja dva razy pierasioksia z Andžejem Pačobutam. Takija sustrečy ŭ kalidory — pierad tym, jak nas zavodzili ci vyvodzili z kabinietaŭ, dzie nas advakaty sustrakali ci sa śledčymi byli razmovy.
Na voli my nie byli znajomyja, ale viedali adzin pra adnaho. Jon mianie paznaŭ. Andžej trymajecca, jon — vielmi mocnaja asoba, i bačna, što ničoha jaho nie złomić. Hetyja vyprabavańni psichałahična jaho nie pieramohuć. Adzinaje, što treba — pieražyvać, sprabavać dapamahčy, kab zdaroŭja chapała dla hetych vyprabavańniaŭ. Usie ludzi ŭ turmach mianiajucca: chudniejuć, adsutnaść śviatła i śviežaha pavietra — usio heta adbivajecca.
Juryj Mielaškievič. Fota: «Supołka»
Ja taksama bačyŭ Aŭtuchoviča. Jon znachodziŭsia ŭ turmie da viasny dakładna. Ja ź im niedzie ŭ pačatku viasny pierasiakaŭsia ŭ kalidorach. Trymali jaho asobna. Nu i z asobami, jakija prachodzili pa hetaj spravie — prynamsi, čuŭ.
Palityčnych było šmat. Finalny pieryjad znachodžańnia ŭ turmie siadzieŭ z Ježy Žyvaleŭskim, jakoha za ahienturnuju dziejnaść pryciahnuli.
Ludzi pa-roznamu pieranosiać viaźnicu. Jość tyja, jakija vielmi pakutujuć psichałahična. […] I ludzi łamajucca. Jany nie razumiejuć, za što ich tak karajuć. Tamu što ludzi pastavili łajk — a im prylatajuć takija nastupstvy, ad jakich psichika nie vytrymlivaje. Heta ŭ turmie na słenhu nazyvajecca «hnać».
Kali čałaviek vielmi mocna stresuje, vidać, u hety čas, ja pa sabie miarkuju, fantazirujucca niejkija scenaryi adzin strašniej inšaha.
U vypadku ludziej, jakija prachodzili pa spravie Aŭtuchoviča, heta byli prosta isteryki, jakija zdaralisia ŭ niekatorych asob. Heta prosta kryk: kali čałaviek u isterycy kryčyć, što voś takija-takija asoby falsifikavali materyjały.
Ludzi prosta kryčali pra svoj bol. Znachodzicca ŭ hety čas u tym ža samym budynku, dzie čałaviek pieranosić nastolki mahutnyja pakuty, dla mianie było pakutaj dadatkovaj. U tym liku i zakliki da siłavoha supracivu hučali. Heta chutčej ludzi, jakim hublać niama čaho.
— A čamu takoje adbyvajecca ź imi? Heta asablivaści charaktaru?
— Tak. Psichika ŭ kožnaha pa-roznamu reahuje na adny i tyja samyja abstaviny. Ja dumaju, što ratujucca tyja, chto bačyć sens u tym, što adbyvajecca. Navat u hetych žachlivych abstavinach ludzi znachodziać, dla čaho jany tut. Dapamahaje trymajecca toje, što vieryš u tyja kaštoŭnaści, jakija nie źmianiajucca navat u turemnych abstavinach. Asabistyja čałaviečyja jakaści, pamnožanyja na kaštoŭnasnyja bazavyja ŭstanoŭki.
«Turma — miesca, dzie bačna sapraŭdnaje staŭleńnie z boku dziaržavy da hramadzianina»
— Jak ty nastrojvaŭsia na adsiedku ŭ turmie?
— Kali pačytaŭ usie hetyja materyjały, dla mianie heta było biezumije kakoje-ta. Toje, što jany vystavili ŭ jakaści abvinavačańnia, hučała nastolki bzduraj, što ja nie razumieŭ navat, za što mianie aryštoŭvajuć. Tamu što pieraličanaje nie źjaŭlałasia ni kryminalnym złačynstvam, ni administratyŭnym pravaparušeńniem. Tamu ja prosta čakaŭ i dumaŭ: «Za što jany mianie pryciahnuli?». U vyniku ŭsio ž abmiežavalisia ekanamičnymi pytańniami, a paśla dakinuli da kučy pytańni z abrazaj pradstaŭnika ŭłady, 369 artykuł.
Juryj Mielaškievič. Fota: «Supołka»
Što ty zrazumieŭ pra sistemu, pakul tam znachodziŭsia?
SIZA — heta, z majho punktu hledžańnia, takaja katavalnia, dzie ŭsio, što na stadyi papiaredniaha śledstva nie darabili śledčyja, dakručvajecca praz absalutna niehumannaje antyčałaviečnaje staŭleńnie da ludziej.
Sistema — antyčałaviečnaja pa svajoj sutnaści, tamu što ŭsio, što ja tam bačyŭ — heta skockaje staŭleńnie da ludziej, uchił na toje, kab mučyć. Usie, chto znachodzicca ŭ hetaj turmie — heta zbolšaha ludzi, jakija nie atrymali nijakich sudovych rašeńniaŭ i ich vina jašče nie dakazana. Pry hetym da ich takija ŭmovy znachodžańnia prymianiajucca, što dla mnohich heta prosta katavańnie, jakoje skančajecca hibiellu. Tam hinuć, pamirajuć ludzi ŭ SIZA. I zdaroŭje tam hublajuć mnohija.
Kali dalej hladzieć, jak jany staviacca da tych, chto ŭžo pakarany sudom, staŭleńnie absalutna jak pomsta. Nichto nie zadumvajecca pra sapraŭdnaje značeńnie pakarańniaŭ jak sposabu dasiahnieńnia raskajańnia ŭ tych, chto ździejśniŭ niejkaje kryminalnaje złačynstva.
Usio, što ja zrazumieŭ: turma — miesca, dzie bačnaje sapraŭdnaje staŭleńnie z boku dziaržavy da hramadzianina. Z majho punktu hledžańnia, jano — skockaje. Heta treba mianiać.
Dziŭnyja abstaviny — z adnaho boku, tam zrabili charošuju łaźniu — dušavuju. Pierad Novym hodam zdali ŭ ekspłuatacyju. Ale z Novaha hoda ŭ ludziej, jakija mieli z saboj lubyja leki, navat nie mocnyja, a vitaminy — zabrali. Stali vydavać hetyja leki tolki pa prychodzie lekara.
Ad hetaha tryvožnaść u ludziej uzrastała i strach: ci svoječasova źjavicca hety lekar. A kali prystup nastupić i mnie stanie kiepska, chto prybiažyć, adkul pryniasuć maje leki? Heta tyčycca i haleńnia — stankoŭ i zabieśpiačeńnia praz kramu. Usiudy niejkija rašeńni prymajucca pa paharšeńni stanu ludziej.
— Jak dumaješ, čamu vas adpuścili?
— U luboj spravy jość termin rasśledavańnia. Pa hetym artykule jon byŭ šeść miesiacaŭ. Dalej im treba abhruntoŭvać takija rašeńni. Śledčy mnie havaryŭ, što «po vam u nas voprosov nie budiet, vy možietie dołho sidieť». Pytańnie zadač, jakija jany stavili.
Jany faktyčna pieratreśli ŭsio žyćcio — usie stasunki, jakija byli ŭ mianie, jakija byli ŭ inšych fihurantaŭ spravy. Jany šukali finansavańnie pratestnaj dziejnaści. Usplosk cikaŭnaści da krynic finansavańnia sparadziŭ, mažliva, hetuju spravu. Vycisnuli ŭsio, što chacieli. Prykryli sabie piatuju kropku tym, što kožnamu, chto byŭ u SIZA, niejkuju spravu pryšyli — usie majuć prablemu.
Try artykuły kryminalnyja mnie byli vystaŭlenyja, pa adnym ja atrymaŭ spahnańnie, dva — zakrytyja. I adzin administratyŭny pratakoł za łajk pierad tym, jak mianie zakryli ŭ SIZA.
I paśla vychadu ja nie paliču navat — tam pa linii padatkovaj jany zakaručki znachodzili nie tyja i słali, słali, słali. Moža, piać ci šeść pratakołaŭ paviesili na pradpryjemstva i mianie. Šukali roznymi sposabami nas finansava pakarać. Tam jašče ciahanina praciahvajecca. Paŭsiul, dzie my adčuvajem svaju racyju, my na joj nastojvajem.
Juryj Mielaškievič. Fota: «Supołka»
Jak zdaroŭje paśla turmy?
— 41 hod ja pražyŭ na śviecie — u mianie byŭ adzin zub, jaki ja złamaŭ vypadkova, voś ja jaho lačyŭ. A paśla turmy ja ŭžo palačyŭ piać! Adzin pamior, i ja jaho zacemientavaŭ dy čakaju, kali zaniacca im. Schadziŭ zdaŭ usie analizy pieršym čynam. Pahladzieŭ na stan zdaroŭja. Byccam by bolš-mienš narmalna. Byli prablemy sa śpinaj krychu letam, ale zbolšaha pryvioŭ siabie ŭ paradak.
U turmie charčavańnia naležnaha niama. Jość prablemy z padtrymańniem hihijeny. Usie hetyja nastupstvy, stresy, deficyt čystaha pavietra, narmalnaj aktyŭnaści, charčavańnia pryvodziać da takich nastupstvaŭ.
Mnie chutčej było ciažka psichałahična, asabliva vyjści i być pad pahrozaj patrapić znoŭ u turmu. Choć i na svabodzie, ale z razumieńniem, što nad hałavoj visić kryminałka. Zdajecca, sprava raźviazvajecca, i raźviazvajecca biez prablem. Ale kožny raz čytaješ: tut aryštavali, tam pieraśledujuć, tam cisnuć, tam ludzi pamirajuć.
«Ščas atdadzim etat pałac predpryjaciju-miliońniku»
— Pahavorym pra turyzm i kulturu. Jak ty aceńvaješ takoje adciskańnie majontka?
— Heta biezumije ŭładaŭ, jakija razburajuć toje, što mahło b prynosić karyść krainie. Škodnictva takoje — «nazło mamie admarožu vušy». Toje, jak razhortvajucca ciapier padziei ŭ Biełarusi, vakoł Biełarusi, toje, što adbyvajecca ŭ ekanomicy, palitycy, mnie havoryć, što takija abjekty nie buduć pryvabnyja dla inviestaraŭ. Inviestar, jaki prychodzić u Biełaruś, chutčej za ŭsio, nie nakiravany na doŭhaterminovyja prajekty, jakija źviazanyja ŭ tym liku z padtrymańniem takoj kulturnaj častki.
My zajmali taki składany siektar turyzmu, dzie my składali muziej historyka-kulturnych kaštoŭnaściej, z restaŭracyjaj, z davoli vialikaj upisanaściu ŭ kłastar. Tam i Ružany pobač, i Słonim, i Horadnia, Brest. My hladzieli kompleksna na prablemu. Takich bujnych inviestaraŭ ja nie bačyŭ. Moža być, ja nie ŭsio viedaju. Jak havaryli otvietstviennyje tavaryščy: «My ščas atdadzim etat pałac predpryjaciju-miliońniku — i jany vsio sdiełajut». Ja budu tolki za, kali znojdziecca taki ŭłaśnik i inviestar.
— Pra što śviedčać zatrymańni ekskursavodaŭ, historykaŭ?
— Viedaju, što vielmi talenavityja ekskursavody paźjazdžali navat. Kantrol ideałahičny ŭstaloŭvajecca nad usim. Mnohija ekskursavody — aŭtary svaich ułasnych maršrutaŭ, ułasnych turystyčnych prahram.
Heta sproba praniknuć tudy, dzie jość niejkaje aŭtarstva. U Biełarusi jość unikalnyja śpiecyjalisty ŭ płanie farmavańnia turaŭ. Toje, što jany akazalisia ideałahična varožyja z punktu hledžańnia ŭładaŭ — heta prablema ŭładaŭ. Pazbaŭleńnie Biełarusi takich ludziej — heta vybivańnie z-pad noh kulturnaj hleby. Jak nam jašče vychoŭvać u hramadstvie patryjatyzm i luboŭ da kultury, kali niama ludziej, jakija, jak multyplikatary, pamnažajuć viedy svajoj indyvidualnaj pracaj? Pakazvajuć, jak možna lubić svaju krainu, architekturu Biełarusi, vybitnych postaciaŭ pavažać, jakija histaryčnyja padziei, jak ich usprymać. Nasamreč, heta vielmi vialikaja praca.
Juryj Mielaškievič. Fota: «Supołka»
Ja bačyŭ, jak cisnuli i da 2022 hoda, i ŭ 2022-m, i aryštoŭvali, i chapali. Nu, zastanucca ludzi, jakija farmalna vykonvajuć svaje zazubranyja maršruty, jakija nikoli nie cikavilisia šyrej, i knižki biełaruskija čytali tolki ŭ škole. Nu, heta budzie hora, bo turyzm niecikavym stanie. Źmienšycca aktyŭnaść navat turystyčnych hrup. Jana i zaraz nazirajecca: źmienšyŭsia vyjazny turyzm, skaracilisia mahčymaści pieramiaščeńnia praź miažu.
Pry hetym ja b nie skazaŭ, što muziei stali pryciahvać ahromnistuju kolkaść naviedvalnikaŭ. Naadvarot, jakaść i kolkaść vystaŭ, naviedvalnikaŭ źmienšyłasia. Kulturnaje žyćcio skaraciłasia. Heta niepaźbiežna adabjecca na ŭsim. Tamu što čałaviek — heta harmaničnaja istota. Hramadstva budzie pryrečana da stahnacyi.
— Heta ž i na reprezientacyju krainy budzie ŭpłyvać?
— U nas nie staić bolš patreby stvarać brend Biełarusi. Što možna zbudavać na hetych ruinach — treba budzie dumać paźniej, jak u našym rehijonie skončacca razburalnyja pracesy, razdźmutyja aŭtarytarnymi režymami.
— Jakoj ty bačyš śfieru turyzmu?
— Nie majučy naležnaj prapanovy, my nie zmožam kankuravać. U rasiejcaŭ jość napramki — u Turcyju jeździć, u kaŭkazskija respubliki, Hruziju. Rasiejcy aktyŭna zasvojvajuć azijackija kirunki. Unutrany rasijski turyzm taksama prasoŭvajuć.
U Biełarusi niama ničoha takoha vybitnaha, pryciahalnaści dla rasiejcaŭ. Jany jeździać siudy, ale mahli b z takim ža samym zadavalnieńniem jeździć u Pskoŭ, Pieciarburh i pabačyć tam toje, što my prapanujem jak jeŭrapiejskaść — Niaśviž, Mir. Ale vakoł hetych abjektaŭ nie stvorana naležnaj infrastruktury. Kožny z hetych abjektaŭ — asobnaja łakacyja ŭ miežach horada, dzie dla turyzmu mała što prystasavana. I tak kudy ni hlań.
I Horadnia niedastatkova adaptavanaja dla pryjomu turyzmu, chacia ŭstanovy charčavańnia jość. Ale toje, što tyčycca pražyvańnia — heta… Kali jašče da ŭsich padziej palaki pryjazdžali masava ŭ Horadniu, jany byli zavablenyja tudy nizkimi cenami na adpačynak. U ich byli svaje intaresy pa šopinhu, pa zakupach. U sumie Horadnia vyhladała turystyčnym horadam. Tam byli biełaruskija hrupy, palaki, rasijanie. Hetaje mnostva składała adčuvańnie, što heta — turystyčnaja Miekka Biełarusi.
Jak tolki skončylisia polskija turysty, jak tolki pačalisia kanflikty, vojny i h. d. Ja byŭ u Harodni i bačyŭ, što tam užo i ludziej mała, i štości pazačyniałasia, i ŭsio bolš i bolš začyniajecca. Tam pazakryvalisia hateli i chosteły.
Centr Hrodna. Ilustracyjnaje fota Hrodna.life
A samaje hałoŭnaje, što ludzi pad padziei lubiać jeździć, a ŭ nas jašče i padziej usio mienš i mienš: kulturnych, znakavych, fiestyvalnych. Pavytoptvali ŭsie inicyjatyvy — kamiercyjnyja ci kalakamiercyjnyja. Dziaržava zaŭždy ŭsio robić pafasna i tupa. Bolšaść ich mierapryjemstvaŭ — farmalnyja i niecikavyja.
Pra hałoŭnyja dasiahnieńni za 25 hadoŭ pracy
— Jakija ŭ ciabie płany na bližejšy čas?
— Ja jašče raźbirajusia, ulivajusia ŭ takoje harmaničnaje siamiejnaje žyćcio. Płany — šukać pracu abo adkryvać svoj biznes. Pakul nie budu heta abmiarkoŭvać — u mianie niama nijakich peŭnaściaŭ. Jość idei, dumki. Usio zaležyć ad mnohich abstavin. Nie baču nijakaj prablemy, jak luby mihrant, pačynać z taho, što najbolš dastupna na rynku pracy.
— Płanuješ viarnucca ŭ palityčnaje, aktyvisckaje žyćcio?
— Ja zaŭždy byŭ palityčna aktyŭnym. Z majho punktu hledžańnia, u emihracyi vielmi ciažka zajmacca palitykaj. Heta adarvanaść ad ułasnaha narodu, ad palityčnaj prastory, dzie jość arena dla dziejnaści. Mnie cikavaja biełaruskaja kultura, mnie cikava zajmacca pytańniami našaj spadčyny. Ale ja ciapier u Polščy, i ja chutčej budu nazirać heta ŭsio zdalok. Ja chacieŭ by sabie znajści cikavuju pracu, ale ŭ palityku ci hramadskuju aktyŭnaść — nie, ja pakul što nie hatovy.
Juryj Mielaškievič. Fota: «Supołka»
Jość ludzi, jakija biezumoŭna majuć taki aŭtarytet, jaki dazvalaje navat znachodziačysia za miežami Biełarusi być vielmi aktualnymi dla Biełarusi. U mianie takich ni ambicyj, ni mažlivaściaŭ niama.
Ja saču za padziejami, jakija razhortvajucca vakoł našych pradstaŭnikoŭ u emihracyi. Baču šmat razumnych rečaŭ. Chacia, kaniešnie, jak u lubych składanych pracesach jość toje, što mianie turbuje, što mnie nie padabajecca. Ja rady jak «śviežy» ź Biełarusi, što ŭ emihracyi i aktualnaść dumak, i pytańni, jakija dyskutujucca, vielmi aktyŭnyja dla ciapierašniaj Biełarusi.
— I ty dahetul — člen BNF.
— Partyja, na žal, była likvidavanaja. Kamunikacyja ŭnutrypartyjnaja dla mianie była spyniena ŭ čas zatrymańnia. Paśla vychadu z turmy ja čytaŭ naviny, jakija adbyvalisia vakoł partyi. Pra likvidacyju ŭsio vyvučyŭ. Ja prosta nie chacieŭ by zaraz havaryć tyja rečy… Šmat ludziej jašče ŭ Biełarusi. Ja b chacieŭ hetaje pytańnie pakinuć biez adkazu.
Toje, što tyčycca padtrymańnia majoj partyjnaści, BNF — heta nie farmalnaja rehistracyja, heta pytańnie kaštoŭnasnaha vybaru. Heta maja ideałahičnaja baza, płatforma, na jakoj ja vyras i žyvu.
— Ty ŭ aktyviźmie 25 hadoŭ — možaš nazvać try svaje najbolšyja dasiahnieńni?
— [Ja nazavu] mnohija prajekty pa achovie spadčyny, pa abaronie abjektaŭ historyka-kulturnaj spadčyny. Dla mianie heta vialikija dasiahnieńni. Prajekt pa vyvučeńni słonimskaj sinahohi — vielmi važny dla mianie. Ja liču, što byli ŭsie šansy jaje zachavańnia. My navat raspracavali kancepcyju, jakaja mahła b być asnovaj dla dalejšaha zasvajeńnia i restaŭracyi abjekta. Dla mianie heta važnaja reč.
U prafiesijnym płanie — toje, jak my prajšli etapy prajektavańnia pa abjektach u Padarosku. Dla mianie heta taksama vialikaja viaršynia. Ja vielmi ŭdziačny ludziam, jakija rabili prajektavańni, usim maim paplečnikam, usim śpiecyjalistam, jakija nam dapamahali. Heta cudoŭnaja kamanda, heta cudoŭnyja, fienamienalnyja ludzi. Biełaruś mahła b hanarycca hetymi śpiecyjalistami, kali b my vykanali ŭ kamiani i ŭ mietale hetuju rabotu.
Dla mianie važna i toje, jak vyprabavańnie prajšła maja siamja. Ja liču, heta było pakazčykam taho, što my hadami ŭkładali ŭ našy adnosiny vielmi šmat, i my blizkija duchoŭna i emacyjna ludzi.
Čytajcie taksama:
