Ci realna zachavać siabroŭskija adnosiny, kali vy žyviacie ŭ roznych krainach?
— Kaniešnie. Ja ŭvohule nie baču pieraškod hetamu, bo my žyviom u nastolki sučasnym śviecie, što suviaź dastupnaja dla nas kruhłasutačna. Nam nie treba dasyłać papiarovyja listy i čakać adkazy tydniami. Možna ŭ luby zručny čas napisać u miesiendžary, zapisać hałasavoje paviedamleńnie abo «kružočak» u telehramie.
Davajcie ščyra: naŭradci ŭ Biełarusi vy vielmi časta sustrakalisia ź siabrami i siabroŭkami — siamja, praca… Navat kali vy znachodziciesia ŭ adnym horadzie, składana znajści čas na afłajn sustreču. Usio ž u bolšaści svajoj my i tak čaściej za ŭsio razmaŭlali mienavita praź miesiendžary, a jany nikudy nie padzielisia.
Chryścina Viazoŭskaja. Fota: asabisty archiŭ
Što bolš składana: siabroŭstva na adlehłaści ci kachańnie na adlehłaści?
— Hałoŭnaje pytańnie ŭ tym, nakolki čałaviek zdolny pieranosić sumavańnie, haravańnie — pa tym, kaho kachaje i z kim siabruje. Tym, u kaho ŭstojlivaść da frustracyi nižejšaja, budzie składaniej: hetaje pačućcio budzie zanadta vymotvać, u hetym vypadku adnosiny zahinuć. A kali ŭstojlivaść da roznych frustryrujučych rečaŭ vyšejšaja, to ŭsio budzie dobra. Biezumoŭna, adnosiny źmieniacca. Nie treba budavać iluzij na hety kont — źmienicca situacyja, mianiajucca temy, u jakich my možam być blizkija i zrazumietyja.
Moža mianiacca paśladoŭnaść dziejańniaŭ, sami dziejańni i navat umovy, jakimi my vykazvajem kachańnie ci siabroŭstva, ale samo pačućcio nie mianiajecca. Jano ci jość, ci nie.
Davajcie ŭjavim situacyju. Jość siabroŭka, ź jakoj vy sustrakajeciesia kožnuju niadzielu na prabiežku 12 kiłamietraŭ — nu voś taki ŭ vas varyjant znosin. A potym raptam niešta zdarajecca — naprykład, čałaviek łamaje nahu i nie zmoža niejki pieryjad biehać. Z-za hetaha daviadziecca mianiać farmat znosin. Z emihracyjaj, u pryncypie, toje samaje. Padumajcie, što vam treba źmianić u svaich pavodzinach, kab vy mahli jak i raniej demanstravać svaju pryviazanaść i cikavaść da siabroŭki, kali heta siabroŭka, a nie pryjacielka.
Jak budavać kamunikacyju, kali vy znachodziciesia ŭ roznych časavych pajasach?
— Ja, jak čałaviek, jaki pracuje na šeść hadzinnych pajasoŭ, nie baču ŭ hetym asablivaj prablemy. Vykarystoŭvajcie takija vydatnyja mahčymaści, jak hałasavyja i videapaviedamleńni. Ja pamiataju toj pieryjad, kali modna było šejmić ludziej, jakija zapisvajuć hałasavyja. Ale abstaviny źmianilisia, i z ulikam sučasnych realij heta całkam sabie ok.
My možam nyć, nie lubić hetyja hałasavyja — ale praŭda ŭ tym, što miechanizm dla znosin jość i jon davoli prosty. Moža, treba źmianić pohlad na hety varyjant kamunikacyi, pryniać, što źmieny adbylisia. Mnie vielmi nie chapaje svaich siabrovak i žyvych znosin ź imi, ale ci hatovaja ja addać svajo siabroŭstva dyktatury? Nie.
Viadoma, heta moža złavać. Ale voś zaraz tak. Tak, jak nam padabałasia, bolš nie budzie nikoli — budzie inakš. Kali pryznaješ toj fakt, što budzie inakš, tolki z hetaha punktu možna niešta rabić. Da pryznańnia hetaha fakta rabić niešta biessensoŭna.
Što rabić, kali tvoj siabar emihravaŭ i nie znachodzić času na znosiny? Ci varta pisać pieršamu i nahadvać pra siabie?
— A čamu nie? Prapanoŭvaju pavodzić siabie jak darosłyja ludzi. Čałaviek pierajechaŭ u inšuju krainu, prachodzić praz usie štuki emihracyi — lehalizacyja, pošuk žylla i pracy… Nie treba ŭ takoj situacyi siadzieć i moŭčki dźmucca.
To-bok, bambiać Ukrainu, zakładniki ŭ Izraili, represii ŭ Biełarusi… Sapraŭdy, samy čas pačać kryŭdzicca na toje, što ŭ siabroŭki na emihracyi nie chapaje času na vas.
Pišycie pieršym, kažycie, što čałaviek dla vas vielmi važny. Padumajcie, što vy možacie dla jaho zaraz zrabić — moža być, pieradać niejki padarunačak? Prostyja słovy, prostyja rečy — heta ŭsio jašče pracuje.
Ja, naprykład, znachodžu mahčymaść adpraŭlać padarunki praz znajomych znajomych. Imknusia vybirać niešta asabistaje, zychodziačy ź intaresaŭ siabrovak. I maje siabroŭki robiać hetak ža. Adzin padarunak na Novy hod ja atrymała ŭ traŭni. Na hety Novy hod spadziavajusia, što atrymaju padarunak u studzieni. Ale ja viedaju, što heta budzie — i heta hreje mnie dušu. Ja zachaplajusia čmialami i siabroŭka zamoviła dla mianie čmiala ručnoj pracy. Dla mianie hety padarunak — biezumoŭnaja padtrymka našaj suviazi. I heta niešta naša asabistaje.
Sapraŭdnaje siabroŭstva budujecca na čymści vielmi indyvidualnym. A kali adnosiny budujucca na tym, kab pajści ŭ kinateatr i pajeści tam papkorna — tak kali łaska, vy ŭ luboj krainie śvietu znojdziecie čałavieka, jaki składzie vam kampaniju.
A voś što sapraŭdy škodzić siabroŭstvu, dyk heta zališniaja dramatyzacyja pracesaŭ, jakija adbyvajucca. Na žal, byvajuć i svarki. Ja taksama ŭ pracesie imihracyi pasvaryłasia z adnoj siabroŭkaj. Moža, kali b my byli ŭ adnym horadzie, hetaha b i nie adbyłosia. Ale ad hetaha nichto nie zastrachavany.
Što rabić čałavieku ŭ Biełarusi, kali jość adčuvańnie, što ŭsie źjazdžajuć i kidajuć mianie?
— Ja pamiataju svaje adčuvańni, kali ja jašče była ŭ Minsku i mnie zdavałasia, što źjazdžajuć usie maje znajomyja. Heta było našmat ciažej, čym kali źjazdžała ja.
Mahu paraić tym, chto zastajecca ŭ krainie, vychodzić na suviaź pieršymi. Bo šmat u kaho z vymušanych mihrantaŭ jość nieŭroz z-za taho, što ty nie viedaješ, dzie ciapier tvoj biełaruski siabar znachodzicca. Voś dašleš ty jamu, naprykład, vitanki. A tam major «na provadzie». Ja zaŭsiody čakaju, kali mnie siabroŭki napišuć.
Kali ŭ čałavieka jość adčuvańnie, što ŭsie jaho kinuli, to ŭ mianie nie vielmi dobryja naviny. Bo jaho nie kinuli — ludzi źjechali pa niejkich važnych pryčynach. A kali žyć pa pryncypie «ŭvieś śviet krucicca vakoł mianie», to treba, mabyć, pajści na psichaterapiju ci niejak inakš padtrymać siabie. Tamu što takija pavodziny śviedčać pra psichałahičnuju niaśpiełaść.
Darosły čałaviek moža adharavać — papłakać, pazłavacca — i praciahvać žyć dalej. I navat zachavać siabroŭstva praź miažu.
U internecie možna pabačyć roznyja parady. Adna ź ich — prydumać niejkija sumiesnyja rytuały. Naprykład, pić pa zumie kavu kožnuju subotu.
— Usio zaležyć ad taho, jak vy pryvykli budavać adnosiny. Dla mianie, naprykład, kava i ŭ Minsku była niedasiahalna z-za tatalnaha niedachopu času. Ja zvyčajna bačyła svaich siabrovak na tydni, jaki vakoł majho dnia naradžeńnia, i napiaredadni Kaladaŭ — voś hetaha mnie sapraŭdy nie chapaje.
Univiersalnaha mietadu tut niama. Tamu što siabravać sa mnoj heta adna historyja, z vami — zusim inšaja. Ja była by ŭ žachu, kali b zaraz niechta ź siabrovak staŭ patrabavać kavy pa zumie kožnuju subotu. Ale dla kahości heta varyjant.
Toje, što ščyra mahu paraić — nie słuchać parady ź internetu. Maje taksama. Sprabujcie svaje. Ja pieršyja tydni ŭ «csyłcy» šmat treniravałasia. Moj zvyčajny dzień vyhladaŭ tak: papracavała, patreniravałasia, papłakała z-za taho, što mocna chaču dadomu, pachadziła pa vulicach, vyvučyła niekalki słoŭ na novaj movie, pryjšła dadomu papłakała, lahła spać — 12 hadzin paspała.
Ja čałaviek, jaki hora pražyvaje ŭnutry. Mnohija ludzi hora pražyvajuć zvonku — im patrebna kampanija. Voś heta patrebna viedać pra svaich siabrovak — chto jak pražyvaje hora. Ja vielmi ŭdziačna maim siabroŭkam, što jany mianie nie turbavali ŭ tyja tydni i nie cisnuli na mianie emacyjna nakont anłajn-kavy.
Kali vy nie viedajecie, jak padtrymać siabroŭku, zaŭsiody možna dasłać joj niejkaje sumiesnaje fota ź ciopłym dopisam, napisać niejkuju historyju ŭ fejsbukie, jakuju zrazumieje tolki jana, dasłać spasyłku na pieśniu, pad jakuju vy lubili tančyć. Na takich indyvidualnych rečach i budujecca siabroŭstva.
Ci jość temy, jakich lepiej paźbiahać?
— Kali vy majecie na ŭvazie, ci možna hruzić siabrovak svaimi prablemami, to ja skažu tak: treba mieć sumleńnie. Tak, całkam narmalna padzialicca svaimi pieražyvańniami i raskazać ab prablemach. Ale kali vy bačycie, što zanadta časta heta, troški spyniciesia i zapytajciesia banalčšynu: «Što novaha ŭ ciabie?»
Ja nie lublu hety instahramny vyraz, ale treba zaniać pazicyju darosłaha i pačać bačyć nie tolki svaje prablemy, a taksama pakuty inšych ludziej. Kali vy zaŭsiody šmat raspaviadajecie pra siabie, pavieście sabie napamin: «Zaŭsiody pytać: jak ty?» Inakš budzie tak zvanaje siabroŭstva ŭ adnu bramu, kali čałaviek vychodzić na suviaź tolki dziela taho, kab źlić svoj niehatyŭ.
A tak vy lepiej viedajecie svaju siabroŭku i toje, jakija temy mohuć jaje razdražniać ci traŭmiravać. Adzinaja ŭniviersalnaja parada, jakuju možna dać, — nie vučycie nikoha, jak treba žyć. Voś heta zaŭsiody niepryjemna.
Moža być tak, što ludzi, jakija žyvuć u roznych realijach, u niejki momant zrazumiejuć, što ŭžo zanadta mocna adroźnivajucca. Jak paźbiehnuć nieparazumieńniaŭ i ci varta z hetym niešta rabić?
— Jość takoje mierkavańnie, što my daniasiom da mahiły prykładna 20% jadra asoby, astatniaje budzie źmieniena ŭ pracesie žyćcia. Kali vy možacie siabravać blizka, infarmacyjny paradak dnia nie važny: vy ž pieršapačatkova pasiabravali pa sistemie padobnych pohladaŭ.
A toje, što asoba mianiajecca… U siabroŭstvie vielmi cikava nazirać, jak mianiajecca tvaja siabroŭka. Heta ž kłasna z kimści prajści doŭhi šlach.
Ja źbirajusia viarnucca ŭ Biełaruś — i razumieju, što viarnusia zusim inšaj Chryścinaj. A tam mianie buduć čakać zusim inšyja Iry, Kaci, Vasi, Pieci — i ŭsie astatnija vydatnyja ludzi.
Čytajcie taksama:
Jak navučycca kazać «nie» i abaraniać svaje miežy na pracy i ŭ pryvatnym žyćci — PAMIATKA
