Pavodle Barysienki:
«Hetaja tranślitaracyja biełaruskaj movy łacinskim ałfavitam, pryčym z vykarystańniem jakich-niebudź znakaŭ, zusim čužych biełaruskaj movie — dla mianie jak žychara ŭschodniaj Biełarusi źjaŭlajecca niezrazumiełaj. Dumaju, žychary Viciebskaj, Homielskaj, Mahiloŭskaj abłaściej ź ciažkaściu razumiejuć, pra što tam idzie havorka.
Razhojdvańnie situacyi vakoł łacinizacyi pačałosia nie siońnia, a jašče ź dziasiatak hadoŭ tamu. Ale tym nie mienš, spasyłki na toje, što biez hetaj łacinki niemahčyma pražyć, a z ruskaj movy pa-biełarusku ci pa-anhlijsku niemahčyma pieradać jakija-niebudź huki, nie maje pad saboj surjoznaj asnovy. I voś heta vykarystoŭvajuć našy nacyjanalna afarbavanyja «tavaryšy», sprabujučy pryvieści hety momant u naša žyćcio. Dumaju, my pavinny dać hetamu adpaviednuju acenku».
Druhaja častka vykazvańnia zrazumieła kudy chilić — da admovy jak asnovy dla tranślitaracyi ad nazvaŭ na biełaruskaj movie i zamieny ich na ruskamoŭnyja. Jana zakanamiernaja dla prychilnikaŭ «ruskaha śvietu», da jakich naležyć i Barysienka, jaki paśla pačatku vajny va Ukrainie paśpieŭ zaśviacicca ŭ sacsietkach z pastami ŭ padtrymku Pucina i vajny.
Apielacyja ž da taho, što tranślitaracyja ŭ ciapierašnim vyhladzie nibyta niezrazumiełaja častcy biełarusaŭ, uvohule absurdnaja. Choć by navat tamu, što
tranślitaracyja robicca zusim nie dla biełarusaŭ, a dla inšaziemcaŭ, jakija nie ŭmiejuć čytać kirylicu. I ŭ hetym vypadku zychodzić treba akurat ź ich patrebaŭ, a nie z patrebaŭ biełarusaŭ, niezaležna ad taho, ź jakoj častki krainy jany pachodziać.
A dla małapiśmiennych historykaŭ, jakija svajoj nieabaznanaściu navat hanaracca i chvalacca, jość nadpisy na kirylicy: tranślitaravanyja na łacinku nadpisy aryhinalnyja kiryličnyja nie admianiajuć, a tolki dapaŭniajuć.
Tyja ž «niezrazumiełyja» Barysienku znaki aficyjna pryniataj u Biełarusi tranślitaracyi bolšaści inšaziemcaŭ jakraz vielmi dobra zrazumiełyja, bo
jany jość u mnohich jeŭrapiejskich movach. U tym liku i tych, jakija dziaržaŭnyja ŭ krainach, ź jakimi Biełaruś miažuje (Litva, Łatvija, Polšča), i dla hramadzian jakich z metaj zaachvočvańnia ich pryjezdu ŭ Biełaruś u adnabakovym paradku adkryty biaźvizavy režym.
Nie kažučy ŭžo pra toje, što padzieł biełarusaŭ na «ŭschodnich», «zachodnich» i jakich by to jašče ź ich takim vyraznym kulturnym raźmiežavańniem vyhladaje dziŭna na fonie taho, što tyja ŭłady, u padtrymku jakich horača vystupajuć ludzi kštałtu Barysienki, pastajanna prasoŭvajuć tezis pra «narodnaje adzinstva». Až da taho, što zasnavali dziaržaŭnaje śviata z takoj nazvaj, abviaścili minuły 2021 hod «Hodam narodnaha adzinstva» i źbirajucca nieŭzabavie navat pastavić hetamu «adzinstvu» pomnik.
Uvohule, kali kiravacca łohikaj spadara Barysienki, to ŭ takim vypadku treba vystupać i suprać taho, što dzie-nidzie ŭ Biełarusi — naprykład, u Nacyjanalnym aeraporcie «Minsk» — nadpisy dublujucca pa-kitajsku, bo kitajskija ijerohlify dakładna zrazumiełyja tolki adzinkavym biełarusam. Ale mulaje Barysienku čamuści tolki łacinka. Dy i nie jamu adnamu.
«Naša Niva» — krynica jakasnaj infarmacyi i bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ «NN»Čytajcie taksama:
«Ja chaču bačyć ruskuju movu, a nie pšeckuju łacinku». Buchhałtarka z rajcentra zmahajecca suprać biełaruskaj łacinki
Jak pravilna pisać biełaruskaj łacinkaj?
