Mitynh u padtrymku demakratyčnaj Biełarusi ŭ Kijevie, 8 žniŭnia 2021 hoda. Fota: AFP/EAST NEWS
«Ci patrebnyja Ukrainie stasunki z demakratyčnaj i «niełukašenkaŭskaj» Biełaruśsiu? Adkaz na hetaje pytańnie jak by vidavočny: viadoma, patrebnyja. Patrebnyja pa vielmi mnohich pryčynach. I dla procidziejańnia sprobam kančatkovaha ŭciahvańnia Biełarusi ŭ vajnu suprać Ukrainy, i dla paślavajennaha raźvićcia — užo zrazumieła, jakuju niebiaśpieku dla nas ujaŭlaje Biełaruś u arbicie ŭpłyvu RF.
Vyrašeńnie ŭsich hetych pytańniaŭ niemahčymaje biez dyjałohu ź biełaruskaj demakratyčnaj apazicyjaj. Adnak mienavita hetaha ŭkrainskaja ŭłada da hetaha času staranna paźbiahaje. A kali hetaja tema i źjavicca na paradku dnia, to jość vysokaja vierahodnaść taho, što hetyja kantakty adbuducca ŭ takoj formie, što tolki pavialičyć nieparazumieńnie pamiž narodami.
Hetaja kałonka — adkaz na apublikavany 12 kastryčnika ekśpiertny analiz narodnaha deputata ad partyi «Słuha naroda» Bahdana Jaremienki «Inšaja Biełaruś: jakoj pavinna stać palityka Kijeva i z kim varta vieści dyjałoh». Jon krytykuje ciapierašniuju palityku Kijeva ŭ dačynieńni da Biełarusi, u pryvatnaści — zachavańnie dypłamatyčnych adnosin z krainaj, z čyjoj terytoryi ŭ lutym adbyŭsia napad RF, a ciapier jana słužyć bazaj dla novych udaraŭ pa cyvilnym nasielnictvie i infrastruktury našaj krainy.
Z hetymi arhumientami varta pahadzicca:
niehatoŭnaść Kijeva da razryvu adnosin traktujecca samaabvieščanymi ŭładami Biełarusi jak słabaść. A adpaviedna, spraščaje pryniaćcie rašeńniaŭ ab novych krokach na karyść RF.
Adnak Bahdan Jaremienka idzie dalej, prapanoŭvajučy svoj pohlad na dyjałoh Ukrainy ź biełaruskaj apazicyjaj.
Kali koratka, prapanujecca i ŭ dalejšym ustrymacca ad kantaktaŭ sa Śviatłanaj Cichanoŭskaj i jaje pierachodnym uradam. Zamiest hetaha prapanujecca stvaryć alternatyŭnuju placoŭku dla abjadnańnia biełaruskaj apazicyi na bazie pałka imia Kastusia Kalinoŭskaha, a dakładniej — na bazie stvoranaj im palityčnaj nadbudovy.
Pa našych źviestkach, heta nie mierkavańnie adnaho deputata — takuju mahčymaść surjozna abmiarkoŭvajuć va ŭkrainskaj uładzie. I mienavita tamu varta bolš padrabiazna razabracca ŭ hetym scenaryi, jaho plusach i minusach (spojler: minusaŭ našmat bolš).
Łohika hetaha płana vielmi prostaja: Ukraina maje šmat zaŭvah da zajaŭ Śviatłany Cichanoŭskaj, i naohuł jana — čałaviek, jaki vypadkova trapiŭ u palityku. Tady jak połk imia Kalinoŭskaha — heta mužnyja ludzi, jakija dapamahajuć abaranić ukrainskuju niezaležnaść i majuć pavahu jak va Ukrainie, tak i ŭ Biełarusi.
Heta praŭda, ale chiba što varta ŭdakładnić, što
pretenzii da zajavaŭ Cichanoŭskaj datyčacca pieryjadu, kali jana rabiła pieršyja kroki ŭ palitycy, tady jak jaje zajavy apošniaha času — tolki praŭkrainskija. Nu, i nie pradstaŭniku partyi dziejnaha prezidenta Ukrainy vinavacić kahości ŭ vypadkovym traplańni ŭ palityku.
Adnak navat pry takich abstavinach padobny krok budzie ŭ pieršuju čarhu ŭdaram pa biełaruskaj apazicyi, jaki nie pryniasie Ukrainie nijakaj karyści.
Z apošnich prezidenckich vybaraŭ u Biełarusi prajšło ŭžo bolš za dva hady. Za hety čas, navat niahledziačy na krytyku, Cichanoŭskaja zastajecca biezumoŭnym lidaram biełaruskaj apazicyi.
Pryčyna hetaha vielmi prostaja — nivodzin inšy palityk nie maje takoha ŭzroŭniu lehitymnaści, jak jana, bo na vybarach 2020 hoda jana albo vyjhrała ich, albo pa mienšaj miery prajšła ŭ druhi tur. Dahetul nivodzin ź biełaruskich apazicyjanieraŭ nie moh pachvalicca takim uzroŭniem padtrymki.
Hetaja lehitymnaść zabiaśpiečvaje pryznańnie Cichanoŭskaj Zachadam — mienavita jaje tam usprymajuć vyraźnikam voli biełaruskaha naroda. Jak nastupstva, pieravažnaja bolšaść krytykaŭ Cichanoŭskaj nie stavili pad sumnieŭ jaje lidarstva, a tyja, chto na heta pajšli — apynulisia na marhinesie.
U takoj situacyi štučny raskoł siarod biełaruskaj apazicyi zdolny tolki asłabić jaje ŭpłyŭ unutry Biełarusi. Ci asłabić aŭtarytet pałka Kalinoŭskaha — dla mnohich biełarusaŭ ich palityčnyja ambicyi buduć vyhladać jak sproba Kijeva ŭziać pad svoj kantrol antyłukašenkaŭski ruch. Što, u svaju čarhu, rykašetam udaryć pa ŭsprymańni Ukrainy biełarusami.
Urešcie, heta moža mieć doŭhaterminovyja niehatyŭnyja nastupstvy dla adnosin Ukrainy z novaj postłukašenkaŭskaj Biełaruśsiu.
Ciapier kamanda Cichanoŭskaj šukaje dyjałohu z Kijevam. Jany asudžajuć ahresiju RF i dapamohu ŭ hetaj ahresii režymu Łukašenki. A taksama całkam padtrymlivajuć terytaryjalnuju cełasnaść Ukrainy. Dyk ci treba Kijevu admaŭlacca ad hetaha supracoŭnictva?
Było b zrazumieła, kali b ukrainskaja ŭłada vyrazna artykulavała, čaho mienavita jana jašče čakaje ad biełaruskaj apazicyi. Mahčyma, što biełaruskija vajskoŭcy, jakija ŭdzielničajuć u ahresii suprać Ukrainy i ŭ vajennych złačynstvach, paŭstanuć pierad sudom? Kali tak, hetyja patrabavańni varta publična ahučyć. Heta było b bolš kanstruktyŭna i karysna, čym ciapierašniaja stratehija ihnaravańnia.
A adnačasova varta ŭstrymlivacca ad krokaŭ, jakija buduć vyhladać jak naviazvańnie susiedniamu narodu svaich rašeńniaŭ. Niešta padobnaje rehularna robić Maskva — i ŭ dačynieńni da Minska (davoli paśpiachova), i ŭ dačynieńni da Kijeva (na ščaście, užo daŭno biez pośpiechu).
Tamu nie varta Ukrainie kapijavać pamyłkovyja praktyki RF — heta zdolna tolki źniščyć toj patencyjał «miakkaj siły», jaki Ukraina nabyła dziakujučy hieraizmu svaich vajaroŭ i hramadstva».
Čytajcie taksama:
Arastovič: Biełaruskaje pytańnie — adna z hałoŭnych našych pamyłak padčas hetaj vajny
Paźniak nazvaŭ hałoŭnuju pamyłku Ukrainy na biełaruskim kirunku
Cichanoŭskaja źviarnułasia da Zialenskaha
