«Usio pačałosia 5 hadoŭ tamu z Social Weekend. Padšturchnuli mianie siabry, jakija skazali, što ja stvaraju materyjały, jakija buduć cikavyja inšym. I na toj čas na biełaruskaj movie amal ničoha nie było. Ja adčuła, što biełaruskaja mova znachodzicca ŭ zaniapadzie i patrabuje ŭsiebakovaj padtrymki. Tamu ja vyrašyła pradstaŭlać na Social Weekend prajekt hulniaŭ dla dziaciej i darosłych dla vyvučeńnia biełaruskaj movy.
Natalla Hałko
Padčas udziełu ŭ SW ja paznajomiłasia z supołkaj biełaruskamoŭnych baćkoŭ, jakija padtrymali maju ideju. Z dapamohaj kaleh byli aprabavanyja i pakazali svaju žyćciazdolnaść i efiektyŭnaść maje pieršyja prajekty na biełaruskaj movie. Paralelna z hetym, niečakana dla siabie, ja prajšła ŭ finał spabornictva i atrymała padtrymku kampanii A1. Jany nadrukavali davoli vialiki nakład z troch nastołak — «Chto tam», «Chovanki z hnomikam» i «Usiamu svoj čas», a kiraŭnik fondu «Dobra» Alaksandr Skraboŭski finansavaŭ siertyfikacyju hulniaŭ. Napeŭna, hety momant i možna ličyć dniom naradžeńnia prajektu «Skarbonka hulniaŭ».
Za 5 hod ja stvaryła kala 50 hulniaŭ roznaha kštałtu:
— hramatyčnyja (dapamahajuć zrazumieć roźnicu pamiž biełaruskim i ruskim maŭleńniem i napisańniem, a taksama zasvoić hramatyčnyja i leksičnyja asablivaści movy);
— tematyčnyja (spryjajuć pašyreńniu słoŭnika pa roznych temach);
— hulni pa navučańni čytańniu i «na ŭsialaki vypadak» (možna vykarystoŭvać prosta dla taho, kab pryjemna bavić čas pa-biełarusku).
Viadoma, hałoŭnaja zadača, jakuju byŭ zaklikany vyrašyć prajekt — matyvacyja dziaciej i darosłych da vyvučeńnia rodnaj movy, bo z nastołkami heta atrymlivajecca značna lahčej i cikaviej. Akramia hetaha, hulni dapamahajuć vyrašyć jašče davoli šmat pytańniaŭ: raźvićcio ŭvahi, pamiaci, łahičnaha i tvorčaha myśleńnia, a taksama pašyreńnie čytackich kampietencyj dziaciej, avałodańnie navykami pracy ŭ kamandzie i inšaje.
Ja raju nastaŭnikam svaje hulni. Ich možna vykarystoŭvać u jakaści dydaktyčnaha dapamožnika litaralna na lubym etapie ŭroka, hledziačy na jaho mety, a taksama na fakultatyvach i dla praviadzieńnia pazakłasnaj raboty. Heta moža być moŭnaja raźminka na pačatku ŭroka dziela matyvacyi vučniaŭ na pracu i zamacavańnia temy papiaredniaha ŭroku; stvareńnie prablemnaj situacyi dla ŭviadzieńnia ŭ novuju temu; praviadzieńnie pravierki zasvajeńnia viedaŭ indyvidualna abo ŭ hrupach; refleksija pry kancy ŭroka abo navat u jakaści fizchvilinki.
Nakont uzrostu hulcoŭ: kali spačatku ŭ prajekcie było bolš raźvivalna-navučalnych hulniaŭ dla daškolnikaŭ (ad 3+) i małodšych školnikaŭ, to ciapier u mianie jość užo davoli vialiki vybar hulniaŭ dla luboha ŭzrostu (u tym liku i dla darosłych) i na luby hust.
Najbolšaj papularnaściu karystajucca: «Padarožža pa Biełarusi», «Ja žyvu ŭ Biełarusi», «U narodzie kažuć» (frazieałahizmy), «Skazaŭ jak źviazaŭ» (prykazki), «Litaraturny kłub» (znajomstva ź biełaruskimi paetami). Ciapier rychtujecca da druku «Spadčyna» (14+).
Hetaja nastołka paznajomić hulcoŭ z histaryčnaj i kulturnaj spadčynaj našaha kraju, a taksama znakamitymi biełarusami. Ja ŭpeŭnienaja, što hetaja paznavalna-pryhodnickaja stratehija ŭpryhožyć siamiejnuju i siabroŭskuju viečarynu i budzie cikavaja nie tolki starejšym školnikam, ale i darosłym.
U hetym hodzie vialikim popytam karystalisia siamiejnyja hulniateki i Litaraturnyja kvizy dla hulcoŭ roznaha ŭzrostu, jakija ja pravodziła sumiesna ź Litaraturnym muziejem, kaviarniaj «Nad Niamihaj», škołami i biblijatekami horada Minska. Jašče letaś ja zapuściła ŭ sacsietkach novy prajekt «Dzieci — dzieciam», jaki zaklikany matyvavać maleńkich biełarusaŭ da čytańnia tvoraŭ našych biełaruskich piśmieńnikaŭ, a taksama stvareńnia bazy videamateryjałaŭ dla vykarystańnia nastaŭnikami na ŭrokach.
Ja płanuju i dalej raspracoŭvać novyja nastołki (mabyć, bolš źjavicca hulniaŭ dla darosłych). Mnie chočacca dzialicca svaim vopytam z kalehami praz prezientacyi, majstar-kłasy, adukacyjnyja i zabaŭlalnyja prajekty, a taksama vas čakajuć novyja sšytki-dapamožniki na biełaruskaj movie. Płanaŭ šmat i ŭsio chočacca realizavać».
Čytajcie taksama:
Babrujskaja nastaŭnica robić nastołki, kab vyvučać biełaruskuju movu hulajučy
