Padčas vystupleńnia
«Moj muž Siarhiej adčuvaŭ niešta padobnaje, kali ŭpieršyniu ŭvajšoŭ u dvor Žodzinskaj turmy»
«Stojačy tut siońnia, ja adčuvaju ciažkaść historyi. Motašna dumać, što ŭsiaho za paru krokaŭ ad taho miesca, dzie ja zaraz staju, byli zabityja amal try tysiačy čałaviek. Prachodziačy siońnia pa turmie, ja adčuła siabie takoj maleńkaj. Majo serca stała bicca chutčej. Ja padumała, što moj muž Siarhiej, musić, adčuvaŭ niešta padobnaje, kali ŭpieršyniu ŭvajšoŭ u dvor Žodzinskaj turmy.
Musić, hetaja młość — pačućcio advahi. Adčuvańnie śviadomaha supraćstajańnia niebiaśpiecy. Kali ŭvachodziš u turemny dvor z raspluščanymi vačyma i vysoka padniataj hałavoj.
Jak niekatoryja z vas zhadali, ludzi, jakija sabralisia tut siońnia, pachodziać sa svabodnaha hramadstva. Ale tak było nie zaŭsiody, i hetaje miesca nahadvaje nam pra heta. Učora, u muziei Bendler-błok, mianie natchnili šmatlikija historyi niemcaŭ, jakija kinuli vyklik nacyjanał-sacyjalizmu».
«Historyja niamieckaha supracivu kaža nam, što małyja akty mužnaści mohuć prakłaści šlach da svabody i miru»
«U 1940-ch hadach supraciŭ niemcaŭ abaraniŭ ich čałaviečnaść pierad abliččam vialikaha zła. Tak, hetaje zło mieła našmat bolšyja pamiery, čym toje, z čym siońnia sutykajucca biełarusy. Adnak mužnaść, jakuju biełarusy prajaŭlajuć u zmahańni, natchniaje nie mienš. Hramadzianskaja mužnaść niepaduładnaja času i nie viedaje miežaŭ.
Historyja niamieckaha supracivu kaža nam, što małyja akty mužnaści niamnohich mohuć prakłaści šlach da svabody i miru dla ŭsich».
«Usia naša kraina pieratvaryłasia ŭ turmu»
«Padčas paślavybarnych pratestaŭ my spadziavalisia vyciahnuć biełarusaŭ z turmaŭ, ale zamiest hetaha ŭsia naša kraina pieratvaryłasia ŭ turmu. Naša zmahańnie akazałasia bolš praciahłym. Biełarusy pajšli ŭ padpolle. Ale ŭsio roŭna kožny tydzień my čujem pra nievialikija akty niepadparadkavańnia. Hrafici na hramadskim budynku, źjaŭleńnie bieł-čyrvona-biełaha ściaha, simvał «spynicie vajnu» na vuličnym znaku. Režym staŭ bolš represiŭnym, čym kali-kolečy raniej».
85 pracentaŭ biełarusaŭ suprać vajny va Ukrainie
«Ad pačatku vajny suprać Ukrainy biełarusy praciahvajuć adstojvać toje, što jany ličać słušnym. 85 pracentaŭ — pieravažnaja bolšaść — vystupajuć suprać udziełu biełaruskaha vojska ŭ vajnie. Biełarusy raspaŭsiudzili bolš za 500 tysiač antyvajennych brašur. Jany padaryli našym dobraachvotnikam na froncie bolš za 40 aŭtamabilaŭ, tysiačy broniekamizelek, miedykamentaŭ i pradmietaŭ hihijeny. Biełaruś nie takaja bahataja, jak Niamieččyna. Ale ludzi ź nieabyjakavymi sercami zaŭsiody znojduć, čym padzialicca.
Mianie natchniajuć biełaruskija partyzany, jakija ładzili dyviersii suprać rasijskaha vojska (…) Mianie natchniajuć sotni biełaruskich dobraachvotnikaŭ, jakija svaimi žyćciami baroniać Ukrainu. Va ŭkrainskim vojsku słužać da 1500 biełaruskich dobraachvotnikaŭ. Jany prynosiać niejmaviernyja achviary (…) Mianie natchniajuć prostyja biełarusy, jakija demanstrujuć svaju salidarnaść z Ukrainaj. Ahułam bolš za 2100 čałaviek byli zatrymanyja ci pasadžanyja ŭ turmu za akty niepadparadkavańnia».
«Mir dla Ukrainy i Jeŭropy mahčymy tolki pry ŭmovie svabody Biełarusi ad dyktatury»
«My nikoli nie hublali ŭpeŭnienaści ŭ našaj baraćbie. I za apošnija niekalki hadoŭ my šmat čamu navučylisia. Pa-pieršaje, dyktatury razrastajucca, kali demakratyi nie źviartajuć na ich uvahi. Jeŭrapiejcy pračnulisia ad taho, što «U nas u Jeŭropie vajna!», tamu što jany praspali, što «U nas u Jeŭropie dyktatura!». Spadziajusia, ciapier zrazumieła, što mir dla Ukrainy i Jeŭropy mahčymy tolki pry ŭmovie svabody Biełarusi ad dyktatury».
«Mierkiel mianie zaklikała być ciarplivaju»
«Pamiataju svaju pieršuju razmovu z kanclerkaj Anhiełaj Mierkiel. Jana ciarpliva vysłuchała mianie, a zatym dała mnie paradu, jakuju ja nie zabudu: jana zaklikała mianie być ciarplivaju, ale nikoli nie hublać upeŭnienaści ŭ tym, što my robim».
«Nie moža być i svabody dla Biełarusi biez svabody dla Ukrainy. Nie moža być biaśpieki dla Ukrainy, kali pobač ź joj dyktatar, jaki padtrymlivajecca Pucinym. I nie moža być miru dla Jeŭropy bieź miru va Ukrainie. My ŭsie — častka hłabalnaj baraćby suprać aŭtarytaryzmu. I my pieramožam tolki tady, kali zastaniemsia adzinymi i metanakiravanymi».
«Biełarusy prademanstravali siłu hramadzianskaj mužnaści pierad abliččam aŭtarytaryzmu. Ciapier, kab dapamahčy Ukrainie i Biełarusi zdabyć svabodu i abaranić vas, mužnaści mnohich niedastatkova — nam patrebna mužnaść usich. Ad prostaha niemca da kanclera (…) Dla zvyčajnaha čałavieka patrabujecca mužnaść, kab napisać list palitviaźniu, apłacić bolšy rachunak za haz, uziać na siabie adkaznaść za tych, chto zdajecca takim dalokim.
Na ščaście, my majem prykłady ŭ historyi, jakija nas natchniajuć i nakiroŭvajuć. Siońniašni dzień jakraz i pryśviečany ich ušanavańniu».
«Dyktataraŭ nielha załahodzić ci pieravychavać»
«Maja asabistaja baraćba taksama źviazanaja z maimi dziećmi. Mianie natchniajuć štodzionnyja mužnyja ŭčynki majho 12-hadovaha syna. Kožny raz, kali jaho 6-hadovaja siastra pytajecca, dzie jaje tata, brat adkazvaje: «U kamandziroŭcy». Jon viedaje, što jahony baćka ŭ turmie. Ale jon baronić svaju siastru.
Spadziajusia, što ŭ budučyni maim dzieciam nie daviadziecca rabić takija mužnyja ŭčynki. Spadziajusia, što dla ich mužnaść nie budzie mieć smak zadušlivaha pavietra turemnaj kamiery abo nahadvać im motašnaje adčuvańnie ad prahułki pa turemnym dvary. Zamiest hetaha mužnaść dla ich pavinna być złučanaja z uzrušeńniem i vyklikam. Ja spadziajusia, što ich maleńkija akty mužnaści buduć nakiravanyja na pabudovu lepšaj budučyni dla ich samich i nastupnych pakaleńniaŭ.
«Dyktataraŭ nielha załahodzić ci pieravychavać. My viedajem, čym skončylisia sproby załahodžvańnia ŭ 1938 hodzie. My papiaredžvali svabodny śviet, kab toj nie paŭtaraŭ tych ža pamyłak z Pucinym ci Łukašenkam.
Dyktatary viedajuć, što demakratyi achvotniej vybirajuć chistki mir, čym paśladoŭnuju baraćbu. Jeŭrapiejskim demakratyjam spatrebilisia miesiacy, kab pakazać, što ŭ ich taksama jość zuby».
