U zakonie ŭ punktach 4 i 6 artykuła 20 adnaznačna prapisvajecca: «Nazvaj pasady vyšejšaj słužbovaj asoby subjekta Rasijskaj Fiederacyi źjaŭlajecca «hłava» z nastupnym paznačeńniem najmieńnia subjekta Rasijskaj Fiederacyi… Takoje najmieńnie nie moža ŭtrymlivać słoŭ i słovazłučeńniaŭ, jakija składajuć nazvu pasady kiraŭnika dziaržavy — prezidenta Rasijskaj Fiederacyi».
Skiravana heta pałažeńnie faktyčna tolki suprać adnoj respubliki — Tatarstana. Bo tolki tam ciapier pasada kiraŭnika respubliki nazyvajecca prezidentam. Choć jašče 10 hadoŭ tamu takich respublik była bolšaść. Ale ŭ kancy 2010 hoda byŭ pryniaty fiederalny zakon, jaki ŭžo zabaraniaŭ kiraŭnikam rasijskich rehijonaŭ być prezidentami. Da 1 studzienia 2015 hoda jany musili abrać dla hetaj pasady inšuju nazvu.
Sustreča dvuch prezidentaŭ: Rasii Uładzimira Pucina i Tatarstana Rustama Minichanava. Pavodle novaha zakona adzin ź ich tak nazyvacca ŭžo nie maje prava. Fota: Wikimedia Commons
Usie respubliki zahadu z Maskvy tady pasłuchmiana padparadkavalisia, i navat kiraŭnik Čačni Ramzan Kadyraŭ, jakomu, zdavałasia b, nichto nie ŭkaz, nie piarečyŭ. Ale Tatarstan upiorsia, spasyłajučysia na toje, što takaja pastanoŭka pytańnia supiarečyć raniejšym damoŭlenaściam respubliki ź fiederalnym centram. I svajho damohsia, bo ŭrešcie Kreml tady machnuŭ rukoj i da pary nie staŭ dabivacca ad kazanskich uładaŭ abaviazkovaha vykanańnia hetaha zakona.
Ciapier voś pytańnie znoŭ pastaŭlena rubam. Tatary supraciŭlalisia, u respublicy vialisia hramadskija dyskusii, vykazvalisia pratesty i niezadavalnieńnie na roznych uzroŭniach. Ničoha pakul što nie pamahło. Ale mahčyma, što zmahańnie jašče nie skončana. U Rasii niaredka byvaje, što zakon prymajecca, ale na praktycy nie vykonvajecca ci vykonvajecca niepaśladoŭna. Jak užo było ŭ vypadku vyšejzhadanaha zakona 2010 hoda.
U Biełarusi, darečy, taksama niekali była padobnaja «prablema», ale vyrašana jana ŭžo vielmi daŭno. Rehijanalnyja kiraŭniki, praŭda, prezidentami ŭ nas nie nazyvalisia, ale ŭ bankach, kancernach, Akademii navuk i mnohich inšych arhanizacyjach takaja pasada isnavała. U 2003 hodzie aficyjna nazyvać tak luboha inšaha kiraŭnika, akramia prezidenta Biełarusi, zabaranili. Vyklučeńnie zrabili tolki dla prezidenta Nacyjanalnaha alimpijskaha kamiteta, jakim doŭhija hady byŭ sam Alaksandr Łukašenka. Publična pratestavać nichto nie aśmieliŭsia.
Parłamient Tatarstana vystupiŭ suprać zakonaprajekta ab pierajmienavańni pasady prezidenta Respubliki
